امین حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد روان شناسی عمومی دانشگاه خوارزمی
مهناز شاهقلیان - استادیار گروه روان شناسی دانشگاه خوارزمی تهران
محمد حسین عبدالهی - دانشیار گروه روان شناسی دانشگاه خوارزمی تهران

مقدمه: مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه سیستم های مغزی رفتاری و اعتیاد به اینترنت با نقش واسطه ای احساس تنهایی و راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان طراحی و انجام شد. روش: مطالعه حاضر پژوهشی اکتشافی از نوع طرح­های همبستگی بود. جامعه این پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه دوم ناحیه چهار شهر کرج در سال ۱۳۹۵ تشکیل می­دادند که از میان آن ها به شیوه نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای ۳۰۰ دانش آموز (۱۶۴ دختر و ۱۳۶ پسر) انتخاب و به پرسشنامه اعتیاد به اینترنت یانگ (۱۹۹۸)، مقیاس احساس تنهایی تجدید نظر شده راسل، پیلو و کاترونا (۱۹۸۰)، فرم کوتاه نسخه فارسی پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان گارنفسکی، کرایج و اسپینهاون (۲۰۰۱) و مقیاس سیستم های بازداری/ فعال سازی رفتاری کارور و وایت (۱۹۹۴) پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار AMOS و به روش تحلیل مسیر انجام گرفت. یافته ها: نتایج حاکی از برازندگی مناسب مدل داشت که در آن سیستم فعال سازی رفتاری ارتباط منفی با اعتیاد به اینترنت (۵۶۶/۰-) و سیستم بازداری رفتاری ارتباط مثبت با اعتیاد به اینترنت (۴۹۶/۰) داشتند. همچنین مکانسیم این ارتباطات بدین صورت بود که سیستم فعال سازی رفتاری از طریق راهبردهای مثبت نظم جویی شناختی هیجان باعث کاهش اعتیاد به اینترنت می­گردد و از سویی دیگر سیستم بازداری رفتاری از طریق راهبردهای منفی نظم جویی شناختی هیجان و احساس تنهایی بر افزایش اعتیاد به اینترنت تاثیر می­گذارد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که سیستم های مغزی رفتاری اهمیت ویژه ای در تبیین اعتیاد به اینترنت داشته و می تواند از طریق احساس تنهایی و راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان نقش موثری در گرایش افراد به سمت درگیری در رفتارهای اینترنتی داشته باشند.

اعتیاد به اینترنت, راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان, سیستم های مغزی رفتاری, احساس تنهایی