سید ابوطالب علوی - معاون اداری مالی دانشگاه بین المللی المصطفی افغانستان

سیاست های تشویقی در صدر اسلام، نقش مهمی در توسعه و رونق نظام حمل و نقل تمدن اسلامی داشت. به یمن سیاست هایی مانند تشویق کسب و تجارت، بالابردن تمکن مالی مسلمانان، و نیز با از میان برداشتن انحصارات، نظام حمل و نقل در صدر اسلام به پیمانه وسیع در تمدن اسلامی گسترش یافت. با گسترش اسلام، توسعه نظام حمل و نقل و فعالیت های مرتبط با آن مورد توجه قرار گرفت و سرمایه گذاری های زیربنایی در نظام حمل و نقل مورد به وجود آمد و مبالغ شایانی صرف این امر شد. یافته های این تحقیق حاکی از آن است که در پی فتوحات گسترده مسلمانان و ایجاد حکومت بزرگ اسلامی، به ویژه پس از ساخته شدن و توسعه بغداد و رونق گسترده تعاملات تجاری، ایجاد و توسعه شبکه های ارتباطی و تاسیسات زیربنایی مانند بنادر، کاروانسراها، بازارها، و ابزارهای مختلف حمل و نقل افزایش یافت. ضرورت شناخت این شبکه های گسترده ای از راه ها، پاره ای از اندیشمندان جغرافی دان اسلامی مانند ابن خرداذبه و اصطخری را به تالیف آثار جغرافیایی با رویکرد راه شناسی وادار نمود و تاسیسات بسیاری در ممالک اسلامی پدید آمد.

حمل و نقل, تمدن اسلامی, آب انبار, چاپار, کالسکله, دلیجان