هوشنگ اردیخانی - دانشجوی دکتری گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران
محمد غلامی پرشکوهی - دانشیار گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران
داود محمدزمانی - استادیار گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران
محمد قهدریجانی - استادیار گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

رسیدن به الگوی کشت باغی مناسبی که بتوان از آن بیشینه بهره را از عوامل و نهاده­های تولید، به ویژه عامل محدودکننده یعنی آب، به دست آورد ضرورتی انکارناپذیر است. پرسش اصلی در این پژوهش این است که با توجه به وضعیت موجود در باغداری استان قزوین، شرایط بهینه برای تعیین الگوی کشت و اختصاص نهاده­ها در باغ­های مختلف بر چه پارامترهایی تاکید دارد. به منظور تعیین الگوی بهینه کشت، اطلاعات درآمد و هزینه­های باغداران به­ صورت مجزا پرسیده­ شد. این مقادیر از طریق استفاده از آمارنامه­های سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین و مصاحبه با باغداران شهرستان بوئین­زهرا و تکمیل ۷۳ پرسشنامه (روش نمونه گیری تصادفی ساده دو مرحله­ای) برای باغداران در سال ۱۳۹۸ - ۱۳۹۷ استخراج و پردازش شد. مدل برنامه­ریزی آرمانی نهایی با ۴ متغیر تصمیم برای کل منطقه فرموله شد. همچنین برای ارائه الگوی مناسب کشت محصولات باغی از روش برنامه­ریزی آرمانی با استفاده از نرم افزار Lingo Ver. ۱۷ استفاده شد. مطابق با نتایج مدل در مورد کودهای فسفاته و پتاسه کاهش مصرف به میزان ۵/۹ درصد (بیش از میزان آرمان) و در مورد کود نیتروژنی کاهش مصرف به ­میزان ۸ درصد حاصل شد. در مورد سه آرمان کاهش مصرف علف­کش، حشره­کش و قارچ­کش موفقیت بیش از حد یعنی به ترتیب ۵/۴، ۷/۵ و ۸ درصد مشاهده شد. با توجه به وجود منابع آبی فراوان در این منطقه، در مورد ۱۲ آرمان مربوط به کاهش آب نیز موفقیت بیش از حد یعنی کاهش یک درصد در مصرف آب مشاهده شد.

بهره وری, مدیریت, مکانیزاسیون کشاورزی, نهاده های تولید