اثر خاک ورزی حفاظتی بر خصوصیات خاک، ظرفیت مزرعه ای، مصرف سوخت، و عملکرد گندم در تناوب با ذرت

این تحقیق در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با پنج تیمار و چهار تکرار به مدت چهار سال در شهرستان مرودشت فارس اجرا شد. تیمارهای تحقیق عبارت بودند از ۱) کم­خاک­ورزی، ۲) کشت مستقیم گندم و ذرت به مدت چهار سال، ۳) کشت مستقیم گندم در سال های اول، دوم و چهارم و کشت مرسوم آن در سال سوم وکشت مستقیم ذرت به مدت چهار سال، ۴) کشت مستقیم ذرت در سال های اول، دوم و چهارم و کشت مرسوم آن در سال سوم و کشت مستقیم گندم به مدت چهار سال و ۵) خاک ورزی مرسوم. نتایج تحقیق نشان می دهد که روش های بی خاک ورزی و کم خاک ورزی، در مقایسه با خاک ورزی مرسوم، باعث کاهش مصرف سوخت به ترتیب به میزان ۸۰ و ۵۸ درصد شده­اند. ظرفیت مزرعه ای موثر برای تهیه زمین و کاشت در تیمارهای بی خاک ورزی و کم خاک ورزی، نسبت به تیمار خاک ورزی مرسوم، به ترتیب شش و سه برابر گردید. همچنین، روش های خاک ورزی حفاظتی، باعث افزایش ذخیره رطوبت در خاک، حداکثر به میزان ۳۲ درصد، شده­اند. هرچند روش های خاک ورزی اثر معنی داری بر پایداری خاکدانه ها نداشته­اند، اما خاکدانه ها در روش های حفاظتی دارای شاخص های پایدارتری بودند. عملکرد گندم در سه سال اول تحقیق تحت تاثیر معنی دار روش های خاک ورزی بوده است (در اکثر این سال ها، خاک ورزی مرسوم عملکرد بیشتری داشت)، اما در سال آخر اختلاف معنی داری بین تیمارها از نظر عملکرد گندم مشاهده نشد.

Keywords:

پایداری خاکدانه , کشت مستقیم , کم خاک ورزی