سیامک غریبی اصل - عضو هیئت علمی، گروه کشاورزی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

اردبیل نخستین استانی است که بذر مینی­تیوبر به روش هواکشت تولید می کند که عاری از ویروس و عامل بیماری و دارای راندمان بالاست. در این راستا، آزمایشی در سال زراعی ۱۳۹۵ در مجتمع گلخانه­ای مهندس اردبیلی و به­منظور تحلیل و مقایسه میزان انرژی مصرفی در دو سامانه هواکشت و معمولی در تولید مینی­تیوبر سیب­زمینی در این استان اجرا شد. نتایج این تحقیق علاوه بر تحلیل های فنی، از ضرورت های مهم در بررسی پروژه­های کشاورزی در استان اردبیل و سایر مناطق کشور است. نتایج بررسی­ها نشان می­دهد که راندمان انرژی (ER) در سیستم کشت ائروپونیک به­مراتب بهتر و بیشتر از راندمان انرژی در سیستم کشت­ خاکی است. همچنین، مشابه این شرایط در شاخص کارآیی انرژی (­EP) نیز دیده می­شود. مصرف انرژی ویژه بسیار بالایی در سیستم کشت­خاکی نسبت به سیستم ائروپونیک مشاهده می­شود که بیانگر عملکرد پایین این سیستم در تولید مینی­تیوبر در قبال میزان انرژی مصرفی است. در شاخص انرژی خالص (NE) نیز متاسفانه در سیستم کشت­ خاکی، وضعیت مشابه سایر تولیدات گلخانه­ای ایران است. ولی در سیستم ائروپونیک شاخص انرژی­خالص مثبت و وضعیت آن نسبت به سیستم کشت­خاکی مطلوب­تر است. به­طور کلی، سیستم ائروپونیک از لحاظ شاخص­های انرژی سالیانه، دوره و غده مزیت و مطلوبیت بهتری دارد و می­توان این سیستم را یکی از سیستم­های کارا و بهینه، از لحاظ میزان مصرف انرژی برای تولید مینی­تیوبر سیب­زمینی، پیشنهاد داد.

سامانه کشت معمولی, سامانه هواکشت, شاخص های انرژی, مینی تیوبر سیب زمینی