محمد چهارمحالی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، زراعت، دانشگاه کردستان، سنندج
یوسف سهرابی - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه کردستان، سنندج
حسن ابراهیمی کولائی - بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، همدان
مهدی حسنی - بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، همدان
حامد منصوری - بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، همدان
حمزه حمزه - بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، همدان

با هدف بررسی تاثیر تاریخ کاشت و سطوح آبیاری بر خصوصیات آنزیمی و عملکرد و اجزای عملکرد قند ارقام چغندرقند، پژوهشی در سال ۱۳۹۵در مرکز تحقیقات کشاورزی همدان اجرا گردید. این آزمایش به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تاریخ کاشت به عنوان کرت اصلی (۲۵ اردیبهشت و هشت تیرماه)، آبیاری در دو سطح به عنوان کرت فرعی (۱۰۰ و ۷۵ درصد نیاز آبی گیاه) و نوع رقم (هیبریدهای ۳۳۸۶۸، ۳۳۸۷۲ و رقم آریا) به عنوان کرت فرعی- فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد سطح آبیاری ۷۵ درصد نیاز آبی گیاه در مقایسه با سطح ۱۰۰ درصد (آبیاری کامل)، محتوی پراکسید هیدروژن، پراکسیداسیون لیپیدی غشاء، میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز و مقدار فعالیت سوپراکسید دسموتاز را به ترتیب ۱۴.۸۳، ۲۵، ۱۷.۳۸ و ۲۶ درصد افزایش و محتوی کلروفیلa، کلروفیل b و محتوی کارتنوئید را به ترتیب ۱۵، ۱۲ و ۱۴ درصد کاهش داد، همچنین مقدار فعالیت سوپراکسید دسموتاز و عملکرد ریشه در تاریخ کاشت ۲۵ اردیبهشت به ترتیب ۳۳ و ۲۶ درصد بیشتر از تاریخ کاشت هشت تیرماه بود. عملکرد ریشه در دو هیبرید ۳۳۸۶۸ و ۳۳۸۷۲ نسبت به آریا بالاتر بود. نتایج همچنین نشان داد اختلاف بین تاریخ کاشت ۲۵ اردیبهشت و هشت تیر در دو هیبرید ۳۳۸۶۸ و ۳۳۸۷۲ از لحاظ عیار قند، عملکرد قند سفید و راندمان مصرف آب معنی دار نبود، همچنین تاریخ کشت هشت تیر درصد قند سفید را در هر دو هیبرید افزایش داد. در نهایت دو هیبرید ۳۳۸۶۸ و ۳۳۸۷۲ بالاترین مقدار راندمان آب مصرفی را در تیمار تامین ۷۵ درصد آب مورد نیاز کسب کردند. بنابراین در شرایطی که احتمال تاخیر در کشت چغندر قند وجود دارد کاشت دو هیبرید ۳۳۸۶۸ و ۳۳۸۷۲ در تیمار ۷۵ درصد نیاز آبی گیاه قابل توصیه است.

آنتی اکسیدانت, درصد قند, کلروفیل, کم آبیاری