آیت جوان - کارشناسی ارشد حسابداری، رییس اعتبارات، شعبه شاندرمن، بانک کشاورزی، شاندرمن، ایران
رقیه اسماعیلی - کارشناسی ارشد حسابداری، رییس شعبه، شعبه شاندرمن، بانک کشاورزی، شاندرمن، ایران
موسی واحدپور - عضو هیئت علمی گروه حسابداری و اقتصاد، واحد آستارا، دانشگاه آزاد اسلامی، آستارا، ایران

بیمه محصولات استراتژیک کشاورزی یکی از سازوکار­های مدیریت مخاطرات است که در شرایط کشاورزی ایران، به دلایل اجتماعی، اقتصادی، اقلیمی، از اهمیت و ضرورت خاصی برخوردار است. در این بین، با توجه به بیش از سه دهه فعالیت صندوق بیمه کشاورزی و سیاست ­ها و راهکار­های حمایتی دولت، گسترش کمی و کیفی این پدیده اجتماعی و اقتصادی می­تواند در توسعه مناطق روستایی موثر باشد. در این راستا هدف پژوهش حاضر، نقش بیمه محصولات استراتژیک کشاورزی در توسعه اقتصادی و اجتماعی روستا­های استان گیلان است. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی همچنین منطبق بر مطالعات کتابخانه ­ای، اسنادی و پیمایشی است. جامعه نمونه نیز سه تیپ روستا­های (کوهستانی و کوهپایه ­ای، جلگه ­ای، ساحلی) که بر اساس نمونه­گیری تصادفی تعداد ۳۸۰ نفر تعیین شد، همچنین به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS و مدل WASPAS استفاده شد. نتایج نشان داد، بیشترین تعداد بیمه شدگان محصولات کشاورزی در تیپ جلگه ­ای است، همچنین از بین محصولات استراتژیک منطقه: بیشترین میزان بیمه در محصول استراتژیک برنج است، و همچنین به خاطر مخاطرات طبیعی پی در پی در استان، بیشتر کشاورزان محصولات خود را در برابر مخاطرات احتمالی بیمه کرده­ اند. در ادامه نیز نتایج نشان داد که عوامل آموزشی و ترویجی، اقتصادی، اجتماعی، نهادی در افزایش انگیزه کشاورزان در بیمه کردن محصولاتشان موثر می ­باشند و از بین این عوامل، عامل آموزشی و ترویجی مهمترین عامل شناخته شد؛ به دنبال آن، بین بیمه محصولات استراتژیک کشاورزی و توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی استان گیلان، ارتباط معنادار و مثبتی مشاهده شد. در نهایت تحلیل فضایی سه تیپ روستا­های مورد بررسی بر اساس توسعه اقتصادی و اجتماعی و با تاکید بر نقش بیمه محصولات استراتژیک کشاورزی نشان داد که تیپ روستاهای جلگه ­ای بیشترین میزان توسعه اقتصادی و اجتماعی را به خود اختصاص داده است.

بیمه, محصولات استراتژیک, کشاورزی, مناطق روستایی, گیلان