بررسی تطبیقی فرایند تالیف کتاب های درسی در ایران و چند کشور جهان (کره جنوبی، سنگاپور، ژاپن، ترکیه و آمریکا)

هدف پژوهش بررسی فرایند تولید کتاب های درسی در ایران و مقایسه آن با کره جنوبی، ژاپن، آمریکا، سنگاپور و ترکیه بود. پژوهش از نوع کیفی با روش تطبیقی انجام گرفت. جامعه آماری کتاب های درسی کشورهای جهان بود و نمونه به روش هدفمند انتخاب شد. داده ها با روش چهارمرحله ای جرج بردی تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد: ۱. در همه کشورها، کتاب درسی اصلی ترین رسانه آموزشی است و مسئولیت تدوین سیاست های اساسی و کلی تهیه کتاب های درسی بر عهده وزارت آموزش و پرورش است. ۲. برخلاف سایر کشورها، در ایران یک دوره ۱۰ساله به عنوان فاصله زمانی تجدید نظر و بازبینی کلی کتاب درسی در نظر گرفته شده است که تقریبا دوبرابر سایر کشورهای مورد مطالعه است. ۳. در همه کشورهای مورد مطالعه به جز ایران، سیاست های چندتالیفی و تولید غیر متمرکز وجود دارد. ۴. در همه کشورهای مورد مطالعه مرجعی فراتر از مولفان کتاب های درسی برای بررسی پیش نویس کتاب ها و تایید آن وجود دارد؛ اما جایگاه این مرجع در سلسله مراتب درون وزارت آموزش و پرورش متفاوت است. ۵. در حالی که در سایر کشورها، مولفان دولتی و غیر دولتی کتاب درسی تالیف می کنند، در ایران تنها مولفان انتخاب شده دولتی که توسط دفتر تالیف و تحت شرایطی گزینش می شوند، وجود دارند. ۶. انتخاب کتاب درسی در ایران مفهومی ندارد، اما در سایر کشورها انتخاب به معنای گزینش بهترین کتاب از بین کتاب های تاییدشده و متناسب با نیازهای آموزشی مدرسه، معلم و دانش آموز است. ۷. در همه کشورها مراحل برنامه ریزی، تالیف، تایید و انتشار کتاب درسی اگر چه با برخی تفاوت ها، مشترک است.

Keywords:

جرج بردی , فرایند تالیف , کتاب درسی , مطالعه تطبیقی