قدرت عبادی مناس - استادیار، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
فیروزه سپهریان آذر - استاد، گروه روان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
رشید جامعی - استاد، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

یکی از دلایل وجود استرس و عدم موفقیت دانش آموزان، خودکارآمدی پایین و نداشتن انگیزه پیشرفت است. بر این اساس، هدف مطالعه حاضر بررسی تاثیر آموزش زیست شناسی مبتنی بر رویکرد سازنده گرایی برخودکارآمدی و انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بود. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر سال دوم رشته تجربی دبیرستان شهرستان سلماس (۴۳۲ نفر) در سال تحصیلی ۹۷۹۶ بود. نمونه گیری به روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انجام گرفت. به این ترتیب، از میان ۱۰ دبیرستان شهرستان سلماس، ابتدا یک دبیرستان به صورت تصادفی ساده انتخاب شد. سپس، از بین کلاس های دوم تجربی این دبیرستان، دو کلاس دوم تجربی ( هرکلاس ۲۶ نفر)، انتخاب و در مرحله بعدی به روش کاملا تصادفی درگروه های آزمایش و کنترل قرار گرفتند. هر دو کلاس به آزمون های خودکارآمدی شرر، و انگیزه پیشرفت تحصیلی هرمنس پاسخ دادند. گروه آزمایش تدریس مبتنی بر رویکرد سازنده گرایی و گروه کنترل تدریس سنتی را به مدت ۱۶ جلسه ۹۰ دقیقه ای تجربه کردند. پس از اتمام جلسات آموزش، آزمون ها مجددا برای هر دو گروه اجرا شد. داده های حاصل با آزمون آماری کوواریانس تحلیل شد. یافته ها نشان داد تدریس با رویکرد سازنده گرایی موجب افزایش معناداری در خودکارآمدی و انگیزه پیشرفت تحصیلی گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل شده است (۰۵/۰>P). بنابراین، می توان نتیجه گرفت که تدریس با رویکرد سازنده گرایی، خودکارآمدی و انگیزه پیشرفت دانش آموزان را افزایش می دهد. با توجه به نتیجه پژوهش، به دبیران زیست شناسی توصیه می شود از رویکرد سازنده گرایی در فرایند تدریس درس زیست شناسی استفاده کنند.

انگیزه پیشرفت تحصیلی, خودکارآمدی تحصیلی, رویکرد سازنده گرایی, زیست شناسی