فائزه درویشیان حقیقی - گروه متالورژی و مواد، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
سحر معاونی - دکترای حرفه ای داروسازی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
سحر ملازاده - گروه مهندسی متالورژی و مواد دانشگاه فردوسی مشهد، ایران.
سمانه صاحبیان - گروه مهندسی متالورژی و مواد دانشگاه فردوسی مشهد، ایران.
زهرا طیرانی نجاران - گروه فارماکولوژی و سم شناسی ، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد

هدف پژوهش حاضر، ساخت داربست های کامپوزیتی از طریق فرآیند انحلالی و خشکایش سرمایشی می باشد. اولین مرحله، فرآوری ذرات کلسیم فسفات به روش سل ژل و سپس، عملیات حرارتی ذرات در دمای ˚C۱۱۰۰ است. طبق نتایج آنالیز تعیین اندازه ذرات و پیکنومتری، اندازه ذرات و دانسیته آن ها به ترتیب برابر با nm۵±۳۷ و g/cm۳۰۶/۴ می باشد. همچنین طبق نتایج حاصل از آنالیز پراش پرتو ایکس (XRD) و آنالیز حرارتی افتراقی (DTA-TG)، تبلور فاز فسفات کلسیم با عبور از دمای ˚C۸۰۰ آغاز گردید. پیوندهای ایجادشده در ساختار نیز توسط طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه (FTIR) شناسایی شد. طبق تصویربرداری توسط میکروسکوپ AFM، زبری سطح ذرات فرآوری شده nm۳۲/ ۱۷ است. به منظور درک رفتار مکانیکی و ریزساختاری داربست ها آزمون خمش سه نقطه و تصویربرداری توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی(FESEM) انجام شد. نتایج بررسی ها نشان داد که استحکام خمشی نهایی داربست برابر با MPa۳/۱±۱۵ بوده و دارای ریزساختاری کاملا متخلخل می باشد. مطالعه رفتار زیستی داربست توسط آنالیز Resazurin Red Assay نیز عدم سمیت، رشد و تکثیر مطلوب سلول های بنیادی مغز دندان عقل را در مجاورت با داربست اثبات نمود. همچنین قراردادن داربست ها در محلول شبیه سازی-شده بدن با رهایش مطلوب یون های Ca۲+ ، Si۴+وPO۴۳- همراه بود. بنابراین، می توان ادعا نمود داربست های ژلاتین- فسفات کلسیم می توانند برای ترمیم بافت های آسیب دیده استخوانی مفید واقع شوند.

داربست کامپوزیتی, ژلاتین, کلسیم فسفات, کشت سلول بنیادی, خواص مکانیکی و زیستی