ایمان اکبرپور - استادیار-دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان- دانشکده مهندسی چوب و کاغذ- گروه تخصصی علوم و مهندسی کاغذ
علی قاسمیان - دانشیار، گروه تخصصی علوم و مهندسی کاغذ، دانشکده مهندسی چوب و کاغذ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
حسین رسالتی - استاد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، دانشکده مهندسی چوب و کاغذ، گروه صنایع چوب و کاغذ، ساری، ایران
احمدرضا سرائیان - دانشیار، گروه تخصصی علوم و مهندسی کاغذ، دانشکده مهندسی چوب و کاغذ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
احمد جهان لتیباری - استاد، دانشگاه آزاد اسلامی کرج، دانشکده چوب و کاغذ، کرج، ایران

در این پژوهش، قابلیت رنگ بری خمیرکاغذهای مرکب زدایی شده با آنزیم همی سلولاز در مقایسه با روش متداول شیمیایی بررسی شد. در ابتدا، مخلوط خمیرکاغذ بازیافتی با آنزیم همی سلولاز در سطوح مختلف میزان مصرف، زمان تیمار و مقایر pH (تحت سایر شرایط ثابت فرآیندی) مرکب زدایی شدند و تیمارهای آزمایشی H۲T۳ (میزان مصرف: ۲/۰ درصد (براساس وزن خشک خمیرکاغذ بازیافتی)؛ زمان تیمار: ۶۰ دقیقه و محدده ۷-۵/۶ pH) و H۴T۲ (میزان مصرف: ۱ درصد؛ زمان تیمار: ۵۰ دقیقه و محدده ۷-۵/۶ pH) به عنوان بهترین تیمارها انتخاب شدند. در ادامه، خمیرکاغذهای انتخابی با استفاده از پراکسید هیدروژن تحت شرایط ثابت فرآیندی رنگ بری شده و قابلیت رنگ بری آنها در مقایسه با خمیرکاغذهای متداول شیمیایی مقایسه شد. براساس نتایج به دست آمده، قابلیت رنگ بری خمیرکاغذهای مرکب زدایی شده با همی سلولاز بهتر از خمیرکاغذهای رنگ بری شده پس از مرکب زدایی شیمیایی بوده و کاغذهای حاصل از درجه روشنی و سفیدی بیشتر و همچنین زردی کمتر برخوردار بودند اما ماتی این کاغذها در اثر رنگ بری کاهش یافت. همچنین خمیرکاغذهای پیش تیمار شده با آنزیم همی سلولاز، کاغذهای با شاخص های مقاومت به کشش و ترکیدگی بیشتری بعد از مرحله رنگ بری نشان دادند به طوری که در تیمارهای آنزیمی H۲T۳ و H۴T۲ ، افزایش شاخص مقاومت به کشش به ترتیب ۲۲/۱۳ درصد و ۵۹/۱۲ درصد و درصد افزایش شاخص مقاومت به ترکیدگی به ترتیب ۶۶/۳ و ۲۲/۶ درصد به دست آمد. این در حالی است که شاخص های مقاومت به کشش و ترکیدگی خمیرکاغذ مرکب زدایی شده شیمیایی بعد از رنگ بری به ترتیب به میزان ۱۷/۱۰ درصد و ۱۶ درصد بهبود یافتند. همچنین درصد کاهش شاخص مقاومت به پارگی کاغذ در تیمارهای آنزیمی H۲T۳ و H۴T۲ بعد از رنگ بری، به ترتیب ۴۵/۱۲ درصد و ۰۶/۸ درصد در مقایسه با خمیرکاغذهای مرکب زدایی شده شیمیایی (۴۴/۴ درصد) تعیین شد. براساس نتایج کلی به دست آمده از مقایسه ویژگی های کیفی کاغذهای ساخته شده از خمیرکاغذهای مختلف رنگ بری شده با پراکسید هیدروژن، پیش تیمار آنزیمی H۲T۳ در مجموع

کاغذهای بازیافتی, آنزیم همی سلولاز, قابلیت رنگ بری, کیفیت کاغذ