مجید دهقانیان - دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
محمدرضا حافظ نیا - استاد جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
محسن دهقانی - مربی دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین (ع)، تهران، ایران.

منازعه اساسا وضعیتی است که در آن واحدها و بازیگران سیاسی به منظور بسط قدرت خود و دستیابی به اهداف ژئوپلیتیک مطلوب خویش، سعی در به حاشیه راندن رقیب و ایجاد چالش برای آن دارند. منطقه ژئوپلیتیک خلیج فارس به واسطه عوامل مختلفی همچون موقعیت جغرافیایی و ارتباطی خود، کانون ظهور دین اسلام، برخورداری از منابع سرشار انرژی، نقش و حضور قدرت­های فرا منطقه ای و... از موقعیت استراتژیک در صحنه سیاست­های جهانی برخوردار است. در منطقه مذکور به واسطه عواملی چند، میان واحدهای سیاسی تشکیل دهنده آن تعارض منافع و طبعا منازعات گوناگونی صورت پذیرفته است. در این راستا پرسش پژوهش حاضر این است که الگوی منازعات ژئوپلیتیک در منطقه خلیج فارس چیست؟ بر این مبنا، این پژوهش با روشی توصیفی تحلیلی و مبتنی بر داده­های کتابخانه­ای، تلاش کرده است به دنبال بررسی چرایی منازعات حادث شده در این منطقه باشد. یافته های تحقیق هویدای آن است که این منازعات ریشه در عواملی همچون اختلافات مرزی، حضور قدرت های فرا منطقه ای، تفاوت در ساختار حکومت­های منطقه، تنش­های مذهبی و قومی و مسابقه تسلیحاتی دارد.

ژئوپلیتیک, خلیج فارس, منازعه ژئوپلیتیکی, چالش ژئوپلیتیکی