سعید شریفی رهنمو - Curriculum Studies, Bo Ali Sina University, Hamedan, Iran
فرهاد سراجی - Curriculum Studies, Boali-Sina University, Hamadan, Iran.
عظیمه سادات خاکباز - مطالعات برنامه درسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

مقدمه: یادگیری خودرهیاب فرایندی است که فراگیران برای شناسایی نیازها، اهداف، منابع و اجرای راهبردهای یادگیری خود نیازمند به ابزارهای نوین هستند. از این رو پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابزارهای الکترونیکی برای پرورش مهارت یادگیری خودرهیاب در برنامه درسی دانشجویان انجام شد. روش ها: رویکرد پژوهش، کیفی و روش آن فراترکیب بود. جامعه آماری شامل مطالعات انجام شده در بازه زمانی ۱۳۸۵ تا ۱۴۰۰ و ۲۰۰۶ تا ۲۰۲۲ در حوزه ابزارهای الکترونیکی و یادگیری خودرهیاب بود که با کلیدواژه های مشخص در پایگاه های اطلاعاتی داخلی مانند؛ مجلات نور، مگیران، سیویلیکا، گنج و علم نت و پایگاه های خارجی IJET, Google scholar, Eric, Science direct به جمع آوری پرداخته شد که جمعا ۲۳۹ مطالعه بررسی و پس از چندین مرحله غربالگری نهایتا ۵۴ واحد مطالعاتی انتخاب شد. تحلیل داده های پژوهش نیز با روش تحلیل محتوا به شیوه کدگذاری انجام شد. نتایج: یافته ها در مرحله کدگذاری باز نشان داد؛ برای پرورش مهارت یادگیری خودرهیاب از ۵۸ ابزار استفاده شده که براساس نتایج کدگذاری محوری در دو دسته ابزارهای همزمان و غیرهمزمان تقسیم بندی شدند. همچنین نتایج مرحله کدگذاری انتخابی نیز ابزارهای به دست آمده را در چهار مقوله اصلی: ابزارهای جستجوی منابع، ارتباط و مشارکت، مدیریت و ارائه محتوا و موک ها طبقه بندی نموده است. نتیجه گیری: پژوهش حاضر براساس ویژگی ها و ماهیت رسانه ای، ابزارها را در چهار مقوله، طبقه بندی نموده که می تواند در طراحی برنامه درسی الکترونیکی با هدف پرورش مهارت خودرهیابی و رویکرد فعال استفاده گردد.

electronic tools, self-directed learning, curriculum, medical students., ابزارهای الکترونیکی, یادگیری خودرهیاب, برنامه درسی, دانشجویان پزشکی