فاطمه منیری - دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد آستارا، دانشگاه آزاد اسلامی ، آستارا، ایران
حسین اصغری - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری،واحد آستارا، دانشگاه آزاد اسلامی ، آستارا، ایران
علیرضا پورشیخان - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد استارا، دانشگاه آزاد اسلامی ، ایران
سیده صدیقه حسنی مهر - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد آستارا، دانشگاه آزاد اسلامی ،ایران

همزمان با رشد و توسعه اقتصادی کشورها، پدیده شهرنشینی و به تبع آن سیستم حمل و نقل شهری، مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه­ای در نواحی شهری افزایش یافت. با افزایش انتشار گازهای گلخانه­ای با منبع کربن در سطح شهرها و پیامدهای ناگوار آن، ایده شهرهای کم کربن و کم کربن­سازی شهرها در سطح بین­المللی مطرح شد. استفاده بهینه از سیستم حمل و نقل، استفاده بهینه از انرژی، بهبود سیستم بازیافت و افزایش آگاهی عمومی از عوامل مهم در دستیابی به شهرهای کم کربن است. در این راستا، پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با بهره­گیری از مدل تحلیل ساختاری و به روش MICMAC درصدد ارزیابی و رتبه­بندی متغیرهای موثر (با تاکید بر سیستم حمل و نقل) در کم کربن­سازی شهرهای جلفا و جانانلو در منطقه آزاد ارس است. یافته­های پژوهش حاکی از آن است که متغیرهای سیاست های کلان مدیریتی (در سطح کشوری، منطقه­ای و شهری)، زیرساخت های شهری در زمینه های مختلف از جمله حمل و نقل شهری، به کارگیری تکنولوژی­های حمل و نقل الکترونیکی، بهبود شبکه راه های داخل شهری و متصل به بیرون شهر دارای بالاترین اثرگذاری در کم کربن­سازی شهرهای جلفا و جانانلو در منطقه آزاد ارس هستند.

کم کربن سازی شهرها, حمل و نقل, جلفا, جانانلو, روش MICMAC