حبیب احمدی - استاد گروه جامعه شناسی دانشگاه شیراز
رودابه دهقانی - دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه شیراز

اولریش بک آلمانی­تبار از نظریه­پردازان اجتماعی مدرنیته است. یکی از مهم­ترین مفاهیمی که بک ارائه می دهد، پنداره­هایی است درباره­ی «جامعه و مخاطره» که در اولین کتاب خود با نام «جامعه­ی مخاطره­آمیز» آنان را نگاشته است. وی جامعه­ی مخاطره آمیز را طی فرایند ظهور مدرنیته­ی اول و سپس مدرنیته­ی دوم مورد توجه قرار می دهد و دهه­ی ۱۹۷۰ را دوره­ی ظهور مدرنیته­ی دوم می داند. وی جامعه­ی مخاطره آمیز را با سه ویژگی شرح می دهد: ۱- توزیع مجدد ثروت: در جامعه­ی مخاطره آمیز دعوا نه بر سر تقسیم ثروت بلکه مسئله توزیع امور منفی و مخاطره است؛ ۲- فردیت­یابی: از نظر بک فردگرایی به ساختار مدرنیته­ی دوم تبدیل شده است، از قرن ۱۷ به بعد نهادها و ساختارهای جامعه برای آزادی و استقلال فرد زیر سوال رفته است و افراد وادارند تا زندگی نامه های خود را بسازند. این آزادی از بند ساختارها، رهایی به سوی عدم قطعیت های یک جامعه در مخاطره است؛ ۳- استانداردزدایی از کار: در سراسر جهان، کار ناپایدار افزایش یافته و افراد تحت عدم قطعیت کار خواهند بود. با توجه به آنچه گفته شد، جامعه­ی مخاطره آمیز شامل تغییرات مرتبط به هم در زندگی اجتماعی معاصر می شود. مفهوم بک از مخاطره بر این ایده استوار است که مدرن شدن تعداد کثیری از مشکلات را ایجاد خواهد کرد که در نتیجه­ی آن نهادهای اجتماعی بازتابی می شوند و به فرایند خودارزیابی وادار می شوند.

Ulrich Beck, Risk Society, Reflexive Modernity, Cosmopolitanization