مهدی مزیدی - دانشجوی کارشناسی روانشناسی بالینی، دانشگاه شهید بهشتی
محمود حیدری - دکترای روانشناسی عمومی، عضو هیئت علمی گروه روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی

هوش معنوی عبارت است از مجموعه ای از توانایی ها برای کاربست و ابراز منابع، ارزش ها و ویژگی های معنوی در جهت افزایش کنش و بهزیستی زندگی روزانه. بین هوش معنوی و مکانیزم های دفاعی از نظر تاثیر در سلامت روان، رضایت از زندگی، خودآگاهی و توانایی حل مساله نقاط مشترک وجود دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین هوش معنوی و سبک مکانیزم های دفاعی است. روش تحقیق، از نوع مطالعات همبستگی بود و جامعه آماری آن دانشجویان کارشناسی مشغول بتحصیل سال ۱۳۹۲-۱۳۹۱ دانشگاه شهیدبهشتی بوده اند که از میان آن ها ۱۳۵ نفر (۵۷ پسر و ۸۷ دختر) به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و پرسشنامه مکانیزم های دفاعی اندروز و همکاران (۱۹۹۳) DSQ-۴۰و پرسشنامه هوش معنوی جامع آمرام (۲۰۰۷) را تکمیل کردند. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که تنها بین سبک دفاعی بالغ و روان رنجور با مولفه های هوش معنوی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. برای تحلیل داده ها از تحلیل رگرسیون با روش گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که زیرمقیاس های «خوبی» و «جهت گیری درونی» پیش بینی کننده مثبت و معنادار سبک دفاعی بالغ اند(۰۰۱/۰p<). هم چنین زیرمقیاس های «تمامیت و کلیت» و «وجود و شخصیت» پیش بینی کننده مثبت و معنادار سبک دفاعی روان رنجور هستند(۰۰۱/۰P<). متغیر جنسیت نیز سبک دفاعی نابالغ را بصورت مثبتی پیش بینی می کند(۰۰۲/۰p<). بر اساس نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که از طریق افزایش هوش معنوی، می توان به میزان استفاده از سبک دفاعی بالغ افزود.  

هوش معنوی, سبک دفاعی بالغ, سبک دفاعی نابالغ, سبک دفاعی روان رنجور