جواد باغانی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان
مسعود قدسی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان

     به منظور بررسی تحمل به خشکی لاینها و ارقام گندم بهاره آزمایش یکنواخت سراسری مناطق معتدل کشور (M-۷۵)، آزمایشی در قالب طرح کرتهای خرد شده نواری (Strip plot) با استفاده از طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مدت دو سال زراعی متوالی (۷۹-۱۳۷۷) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق (مشهد) اجرا شد. کرتهای اصلی (فاکتور افقی) شامل سه دور آبیاری: ۱۰، ۲۰ و ۳۰ روز با استفاده از سیستم آبیاری قطره ای بود. کرتهای فرعی (فاکتور عمودی) شامل: ۲۰ لاین یا رقم گندم بهاره از آزمایشات یکنواخت سراسری مناطق معتدل کشور (M-۷۵-۱-۲۰) بود. تاریخ کاشت، میزان بذر، و کود مصرفی بر اساس نیاز گیاه و عرف ایستگاه در نظر گرفته شد. نتایج  آزمایشها نشان داد که با دور آبیاری ۱۰ روز، لاینهای M-۷۵-۸، M-۷۵-۶، M-۷۵-۲ و M-۷۵-۱۶  به ترتیب بالاترین تولید را داشتند. در دور آبیاری ۲۰ روز لاینهای M-۷۵-۲،M-۷۵-۱۴ ،M-۷۵-۱۶ وM-۷۵-۱۲ و در دور آبیاری ۳۰ روز لاینهایM-۷۵-۱۵  ، M-۷۵-۴،M-۷۵-۲    و M-۷۵-۱۴ به ترتیب حداکثر محصول را تولید کردند. به طور خلاصه، لاین (M-۷۵-۲) با عملکرد دانه بالاتر و کارآیی مصرف آب مطلوب تر، می تواند در شرایط نرمال و تنش خشکی به عنوان یک لاین متحمل به خشکی معرفی شود.

تنش خشکی, دور آبیاری, رقم, گندم, لاین