رضا طباطبایی کلور - دانشجوی دکتری مهندسی مکانیک ماشین های کشاورزی. دانشکده مهندسی بیوسیستم کشاورزی
علیمحمد برقعی - استاد گروه مهندسی مکانیک ماشین های کشاورزی، دانشکده مهندسی بیوسیستم کشاورزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی
رضا علیمردانی - دانشیار گروه مهندسی مکانیک ماشین های کشاورزی، دانشکده مهندسی بیوسیستم کشاورزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی
علی رجبی پور - دانشیار گروه مهندسی مکانیک ماشین های کشاورزی، دانشکده مهندسی بیوسیستم کشاورزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی
حسین مبلی - دانشیار گروه مهندسی مکانیک ماشین های کشاورزی، دانشکده مهندسی بیوسیستم کشاورزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی
علیرضا علامه - کارشناس ارشد بخش فنی و مهندسی موسسه تحقیقات برنج کشور، رشت

به منظور اندازه­گیری نیروی برش دینامیکی ساقه برنج، یک دستگاه آزمایشگاهی با مکانیزم برش رفت و برگشتی طراحی و ساخته شد. تاثیر سرعت برشی تیغه در چهار سطح ۶/۰، ۹/۰، ۲/۱،و ۵/۱ متر بر ثانیه و زاویه لبه تیغه در سه سطح ۲۵، ۳۰،و۳۵ درجه روی مقاومت برشی ساقه چهار رقم برنج شامل خزر، فجر، بی­نام و هاشمی مطالعه شد.نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تاثیر رقم برنج، سرعت برشی، و زاویه لبه تیغه عوامل اصلی و اثر متقابل رقم برنج و سرعت برشی بر مقاومت برش ساقه در سطح ۱ درصد معنی­دار بود. بیشترین و کمترین مقدار مقاومت برشی به ترتیب مربوط به ارقام خزر و هاشمی با میانگین ۲۱۰/۰ و ۱۸۱/۰ مگاپاسکال به دست آمد. با توجه به نتایج آزمون دانکن تفاوت بین میانگین مقاومت برشی در ارقام فجر، بی­نام و هاشمی در سطح ۱ درصد معنی­دار نبود ولی مقدار مقاومت برشی رقم خزر در مقایسه با ارقام بی­نام و هاشمی بیشتر بود.مقاومت برشی ساقه در سرعت برشی ۶/۰ متر بر ثانیه با میانگین ۲۲۶/۰ مگاپاسکال بیشترین و در سرعت برشی ۵/۱ متر بر ثانیه با میانگین ۱۵۵/۰ مگاپاسکال کمترین مقدار بود. سرعت برشی تیغه در سطوح  ۶/۰ و ۹/۰ متر بر ثانیه و همچنین در سطوح ۲/۱ و ۵/۱ متر بر ثانیه روی مقاومت برشی ساقه تفاوت معنی­دار نبود ولی در سطوح دیگر تفاوت معنی دار بود.مقایسه میانگین­ها نشان داد که مقادیر مقاومت برشی بین زوایای لبه تیغه در سطح ۱ درصد معنی­دار نیست. اثر متقابل رقم برنج و سرعت برشی تیغه روی مقاومت برشی ساقه در سطح ۱ درصد معنی­دار بود و در مقایسه میانگین­ها، بیشترین مقدار مقاومت برشی ساقه­ها با میانگین ۲۳۴/۰ مگاپاسکال در سرعت ۶/۰ متر بر ثانیه در رقم فجر و کمترین مقدار آن با میانگین ۱۳۷/۰ مگاپاسکال در رقم بی­نام و در سرعت برش ۵/۱ متر بر ثانیه به دست آمد.

برش, برنج, تیغه, سرعت برشی, مقاومت برشی