رضا محمدی گل - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی
ارژنگ جوادی - استادیار پژوهش موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی
محمدعلی قضاوی - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد

امروزه تحقیقات روی ادوات مرکب بنا به ضرورت­های کاهش تردد، صرفه­جویی در زمان و هزینه و افزایش راندمان مورد توجه جدی قرار دارد.  هدف از تحقیق حاضر، مقایسه دو دستگاه گاوآهن تلفیقی شامل گاوآهن برگردان­دار + بازوی قلمی و گاوآهن بشقابی + بازوی قلمی با گاوآهن برگردان­دار معمولی (گاوآهن متداول اغلب مناطق کشور) به عنوان تیمار شاهد بر برخی خصوصیات خاک با اندازه­گیری شاخص مخروط خاک، جرم مخصوص ظاهری خاک، متوسط قطر وزنی کلوخه­ها و درصد برگردان­شدن بقایاست.  خاک محل آزمایش دارای بافت لومی با رطوبت ۱۸-۱۶ درصد در منطقه کرج بود.  نتایج نشان داد که در عمق ۳۰-۲۰ سانتی­متری سطح خاک بیشترین کاهش جرم مخصوص ظاهری نسبت به قبل از شخم مربوط به تیمار گاوآهن برگردان­دار + قلمی (با ۷۶/۳۰ درصد) است.  همچنین به دلیل وجود سخت­لایه شخم در عمق مذکور استفاده از گاوآهن تلفیقی برای شکستن لایه مذکور موثر است.  تیمار گاوآهن بشقابی + قلمی کمترین مقدار متوسط قطر وزنی کلوخه را دارا بود (۳/۵۵ درصد نسبت به دو تیمار دیگر کاهش دارد).  بنابراین اگر هدف از شخم­زدن خاک خردشدن هرچه بیشتر خاک سطحی و کاهش عملیات خاک­ورزی ثانویه باشد بهتر است از این گاوآهن استفاده شود. ار + قلمی کمترین میزان برگردان­­شدن بقایای گیاهی را گاوآهن بشقابی+ قلمی داشته است (۳/۶۷ درصد).  بنابراین چنانچه هدف از عملیات شخم باقی­گذاشتن مقداری معتنابه از بقایای گیاهی بر سطح خاک باشد استفاده از این گاوآهن پیشنهاد می­شود. ت آمده بشرح ذیل میباشند: زاندازه گیری وزن مخصوص ظاهری خاک توسط طرح آماری کرتهای خردشده درفاکتوریل صورت پذیرفت.رات فیزیکی خاک  

خاک ورز مرکب, خواص فیزیکی خاک, گاوآهن تلفیقی, گاوآهن برگردان دار, گاوآهن بشقابی