شبیه سازی یک بعدی آبشویی رسوب در مخازن سدها

کنترل رسوبات در مخزن سدها یکی از موضوعات مهم در مدیریت این مخازن است که موجب افزایش عمر مفیدآنها می­شود.  مخازن سد به عنوان یک مانع باعث تله­اندازی رسوب می­شود و از انتقال رسوب به رودخانه پایین دست جلو گیری می کند.  افزایش مقدار رسوباتدر مخزن، باعث کاهش عمر مفید سد و کاهش استفاده از آن می­شود.  روش­های مختلفی برای تخلیه قسمتی از رسوبات مخزن مورد مطالعه قرار گرفته است.  آبشویی رسوب  درمخزن سد به دلیل استفاده از انرژی جریان آب و بی­نیاز بودن به منبع انرژی اضافی،(مانند لایروبی) در مخازن مختلف در سراسر دنیا به کار گرفته شده است و از اولین گزینه­ها در مدیریت رسوب در مخازن است.  در این مقاله یک مدل ریاضی یک ­بعدی با جریان یکنواخت در مورد آبشویی رسوب در مخزن سد بررسی شده است. این مدل با فرض داشتن پروفیل اولیه رسوب و حل معادله پیوستگی رسوب بر اساس روش تفاضل­های محدودتهیه شده است و توانایی محاسبه پروفیل رسوب با زمان را دارد.  همچنین، مقدار حجم رسوبات شسته شده و حجم آب مخزن با گام­های زمانی متفاوت در این مدل محاسبه می شود.  این مدل برای داده های آزمایشگاهی و داده های واقعی ارزیابی شد؛ نتایج حاصل از مدل، در مقایسه با مقادیر واقعی، رضایت­بخش بود.  مقایسه نتایج این مدل با مدل HEC-۶، مزیت این مدل و ضعف مدل HEC-۶ را در پیش بینی پروفیل بستر فرسایش­یافته نشان می دهد.

Keywords:

آبشویی رسوب , سد , مخزن , مدل عددی , مدل HEC-۶