نیاز علی ابراهیمی پاک - استادیار بخش آبیاری و فیزیک خاک موسسه تحقیقات خاک و آب
ابراهیم پذیرا - استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر کم­آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه سیب­زمینی است.  این پژوهش با استفاده از طرح  بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی چهار تخته مرکز تحقیقات کشاورزی چهار محال و بختیاری اجرا شد.  در این پژوهش، تیمارهای کم­آبیاری در پنجسطح شامل E۰ (آبیاری­کامل)،  E۱(۸۵درصد)،  E۲(۷۰درصد)،E۳  (۵۵درصد) وE۴   (۳۰ درصد) تبخیر - تعرق واقعی گیاه سیب­زمینی حاصل از لایسیمتر زهکش­دار به­طور جداگانه در سه دوره رشد سیب­زمینی شامل T۱: دوره استقرار بذر و رشد رویشی، T۲: دوره رشد کامل، و T۳: دوره رشد رسیدن آزمایش شدند.  صفات مورد بررسی در پژوهش عبارت­اند از: تعداد غده در هر بوته، درصد ریز و درشتی غده­ها، عملکرد اندام هوایی، عملکرد غده سیب­زمینی، میزان آب مصرفی، و کارایی مصرف آب.  نتایج این تحقیق بیانگر آن بود که حداکثر و حداقل عملکرد سیب­زمینی به­ترتیب در سطوح  بدون تنش و آبیاری با ۳۰ درصد تبخیر- تعرق حاصل شده است.  در دوره اول رشد گیاه با کاهش آب مصرفی، عملکرد محصول و کارایی مصرف آب کاهش نشان می­دهد.  لیکن در دوره­های دوم و سوم رشد گیاه، با کاهش آب مصرفی کارایی مصرف آب افزایش می­یابد.  بیشترین کارایی مصرف آب در دوره رشد اول در تیمار بدون تنش آبیو در دوره دوم رشددر تیمار آبیاری با ۵۵ درصد تبخیر- تعرق، و در دوره سوم رشد در تیمار آبیاری با۳۰ درصد تبخیر-تعرق به­دست آمده است.  کاهش آب مصرفی به­ترتیب عبارت­اند از دوره­های اول ۲/۱۲، سوم ۲/۱۳و دوم ۸/۱۷ درصد که در آنها کاهش محصول به­ترتیب  برابر با ۵/۱۷، ۱/۱۱و ۸/۱۰ درصد بوده است.  به­طور کلی در دوره رشد دوم، تیمار ۵۵ درصد تبخیر- تعرق و در دوره­های رشد اول و سوم تیمار ۳۰ درصدتبخیر- تعرق  توصیه می­شود. 

تنش آبی, دوره رشد گیاه, سیب زمینی, کارایی مصرف آب, کم آبیاری