حسین حمیدی فر - دانشجوی دکتری
محمدحسین امید - استاد گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشگاه تهران
علیرضا کشاورزی - استاد بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

آگاهی از هیدرولیک جریان در آبراهه­های مرکب با دشت سیلابی پوشیده از گیاه در تعیین رابطه دبی- اشل و همچنین انتقال رسوب و آلاینده­ها اهمیت زیادی دارد.  در این تحقیق، به بررسی آزمایشگاهی ساختار جریان متوسط و پارامترهای جریان آشفته در یک کانال مرکب مستقیم منشوری پرداخته شده است.  آزمایش­ها در دو حالت با و بدون پوشش گیاهی صلب در دشت سیلابی و در سه عمق نسبی مختلف اجرا و نتایج مقایسه شدند.  نتایج نشان می­دهد که پوشش گیاهی تاثیر چشمگیری بر مشخصات جریان از قبیل مولفه­های طولی، عرضی و عمقی سرعت جریان متوسط و همچنین تنش­های رینولدز دارد.  به ازای یک عمق نسبی معین و در محدوده آزمایش­های این تحقیق، مشاهده گردید که ظرفیت انتقال جریان در حضور پوشش گیاهی دشت سیلابی، نسبت به شرایط فقدان پوشش گیاهی، تا ۳۱ درصد کمتر است.  سرعت جریان متوسط اگرچه تغییرات عرضی زیادی در کانال اصلی دارد اما روی دشت سیلابی پوشیده از گیاه، تقریبا ثابت است.  همچنین، جریان­های ثانویه قوی و انتقال مومنتوم بین کانال اصلی و دشت سیلابی منجر به ایجاد گرادیان شدید در منحنی توزیع سرعت جریان متوسط، تنش برشی و انرژی جنبشی جریان آشفته در مرز مشترک کانال اصلی و دشت سیلابی می­شود.

پوشش گیاهی صلب, جریان آشفته, ساختار جریان, سرعت سنج صوتی داپلر, کانال مرکب