علی اکبر صلح جو - عضو هیات علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس
سیدابراهیم دهقانیان - عضو هیات علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس

از عوامل موثر بر عملکرد گندم، استفاده بهینه از بقایای گیاهی و آب است.  از این رو نیاز است تا روش های مدیریت بقایای گیاهی و زمان اجرای پی آب روی پشته های عریض بررسی و ارزیابی شود.  این تحقیق در قالب طرح آماری اسپلیت بلوک و به مدت سه سال اجرا شد.  تیمار اصلی، مدیریت بقایای گیاهی شامل: الف، سوزاندن بقایای گیاهی، ب، خارج کردن قسمت عمده­ای از بقایای گیاهی+ ساقه خردکردن و ج، خارج کردن قسمت عمده ای از بقایای گیاهی + ساقه خردکردن + شخم با گاوآهن برگردان دار است.  تیمار فرعی زمان اجرای پی آب شامل: الف، ۷ روز پس از کاشت، ب، ۱۴ روز پس از کاشت و ج، ۲۱ روز پس از کاشت در ۳ تکرار است.  پارامترهای شاخص مخروطی خاک، درصد رطوبت خاک، درصد سبز، درصد بقایای گیاهی مانده بر سطح خاک، میزان آب مصرفی و عملکرد گندم اندازه گیری شد.  نتایج نشان می دهد که تیمار استفاده از ساقه خردکن + گاوآهن برگردان دار، در مقایسه با سوزاندن بقایای گیاهی، باعث کاهش: شاخص مخروطی خاک به میزان ۸/ ۱۸ درصد، میزان سبز شدن ۷ درصد، بقایای گیاهی مانده بر سطح خاک به میزان ۶۳ درصد و آب مصرفی به میزان ۵ درصد و نیز باعث افزایش ماده آلی خاک به میزان ۵/۳ درصد، عملکرد گندم به میزان   ۵ درصد و کارآیی مصرف آب بر اساس عملکرد گندم به میزان ۳/۱۱ درصد شده است.  نتایج همچنین نشان می دهد که زمان اجرای پی آب تاثیر خاصی بر عملکرد گندم ندارد و می توان آن را به مدت ۲۱ روز از تاریخ کاشت به تاخیر انداخت یا به عبارت دیگر آن را حذف کرد. 

پشته های عریض, پی آب, کارایی مصرف آب, گندم آبی, مدیریت بقایای گیاهی