فرانک بهرامی - گروه علوم زمین، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
عباس رنجبر - پژوهشکده هواشناسی و علوم جو
امیرحسین مشکوتی - گروه علوم زمین ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

به منظور تعیین اثر دوره های تغییر فاز انسو بر روی الگوهای گردش جوی و بی هنجاری بارش پائیزه ایران، دوره های تغییر فاز انسو (از حالت النینو به لانینا-تغییر فاز از نوع ۱ و از حالت لانینا به النینو-تغییر فاز از نوع ۲) بر اساس شاخص نینوی اقیانوسی طی بازه زمانی ۲۰۱۸-۱۹۵۰ تعیین گردید. هر نوع تغییر فاز به چهار مورد مجزا تقسیم بندی گردیدند. مقادیر میانگین و بی هنجاری پارامترهای فشار سطح دریا و بارش با کمک داده های مرکز ملی پیش بینی های محیطی مربوط به اداره ملی جوی و اقیانوسی آمریکا و با برنامه نویسی در محیط نرم افزار گردز برای دوره های مختلف تغییر فاز انسو محاسبه شد. همچنین جهت مقایسه معنی داری تغییرات الگوها آزمون آماری تی-استیودنت برای تمام نقاط شبکه ای بکار گرفته شد. نتایج نشان دهنده تقویت مراکز فشاری ایسلند و آزورز بر روی شمال و جنوب اقیانوس اطلس در الگوی نوع ۲ و تضعیف آنها در الگوی نوع ۱ در سطح معنی داری ۹۹ درصد و مقادیر شدیدا کمتر از میانگین (بی هنجاری منفی) و نزدیک به مقادیر میانگین و معنی دار از لحاظ آماری در سطح ۷۵ درصد به ترتیب در الگوی نوع ۲ و نوع ۱ بر روی ایران بوده است. همچنین مقادیر بی هنجاری شدید مثبت بارش در دوره تغییر فاز نوع ۲ و بی هنجاری شدید منفی در نوع ۱ بر روی عمده مناطق ایران بدست آمد که این تغییرات برای نیمه شمالی کشور در سطح آماری ۹۵ درصد و برای بقیه مناطق در سطح ۷۵ درصد معنی دار بوده است.

تغییر فاز انسو, فشار سطح دریا, بارش, بی هنجاری, ایران