علی تصدی کاری - دانش آموخته دکتری تخصصی جامعه شناسی، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران
حسن محدثی گیلوائی - استادیار گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
سعید معدنی - استادیار گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

پژوهش حاضر تغییرات ذهنی منجر به تحولات الگوهای دین­داری با اشکال باور و رفتار را در بین گروهی از جوانان ۲۱ تا ۳۶ ساله ی شهر رشت مورد مطالعه قرار می دهد که با بهره­گیری از رویکرد کیفی با روش پژوهش تحلیل روایت و ابزار مصاحبه­ی روایی در بین ۱۶ تن از جوانان شهر رشت با رعایت نسبت جنسیتی به سرانجام رسانیده است. چارچوب نظری پژوهش براساس آرای تنی چند از جامعه شناسان به­صورت تلفیقی آمده است. مهم­ترین نتایج پژوهش نشان­دهنده­ی تحولاتی مبتنی بر این است که اکثریت، یعنی از ۱۶ تن مصاحبه­شوندگان ۱۵ تن آنان از فرهنگ دینی و از دین­داری خانواده­ی خاستگاه اصلی به نحو قابل توجهی دور شده­اند و الگوی مسلط دین­داری در میان جوانان تحت بررسی، دین­داری از نوع عاطفی است. این امر حکایت از تحولات مبتنی با محوریت تجربه­های زیسته و نظام های شناختی مشارکت­کنندگان این پژوهش که از دین­داری رسمی درون جامعه که همان شریعت­مدارانه است و از برآیند الگوی دین­داری حوزوی فقه شیعی نقش اساسی و شکل بنیادین می­گیرد، نه تنها به نحو اساسی فاصله دارند بلکه ضمن پس زدن آن، منتقد آن نیز هستند. از همین­رو، الگوی تحول دین داری در بین آنان حرکت از دین داری شریعت مدارانه به دین داری عاطفی است. در عین حال، روند تغییرات و تحولات با دیدگاه نظریه­پردازان در چارچوب نظری نیز تطابق دارد.

دین داری, الگوی تحول, جوانان, بازاندیشی دینی