حمید رضا رحمانی

در زمان حاضر پالایش و پاکسازی آبها از آلاینده ها به ویژه عناصر سنگین به شکل یکی از مسائل مهم روز درآمده است بهره برداری روز افزون از کارخانه ها و استفاده از کودهای شیمیائی آفت کشها مواد سوختی و رنگی در مقیاس عظیم منابع مختلف آلودگی آبها را تشکیل می دهند در نتیجه امروزه درمنابع جهان بیش از ۷۰۰ نوع ماده شیمیایی شناسایی شده است که اغلب آنها بسیار خطرناک می باشند. استان یزد به عنوان یکی از مناطق خشک کشور از نظر منابع آب دارای محدودیت کیفی و کمی است لذا بهره داری مجدد از پسابهای صنعتی می تواند تا حدودی کمبود آب را در سطح استان جبران نماید بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی پسابهای خروجی از واحد های صنعتی می تواند آگاهی لازم از آلاینده های موجود را ارائه نماید اطلاع از وضعیت آلاینده ها در جلوگیری از آلودگی محیط زیست با ارائه راه کارها و همچنین چگونگی تصفیه پسابها برای بهره برداری مجدد از آنها موثر است در تحقیق حاضر چهار واحد صنعتی رسندگی و بافندگی یزد باف جنوب درخشان و تابان در شهر یزد مورد بررسی قرار گرفته اند در هر واحد صنعتی نمونه برداری از پساب به صورت ماهانه و به مدت ۶ ماه انجام شده و با انتقال نمونه ها به آزمایشگاه برخی خصوصیات شیمیایی آب از جمله Ph , EC , Na+, k+, ca+۲, mg+۲, So۴-۲, CO۳-۲, HCO۳- و غلظت عناصر سنگین Ni , Pb , Cd درنمونه های پساب اندازه گیری گردیدند. نتایج نشان داد که در واحد صنعتی شماره (۱) غلظت کلسیم منیزیم کلرور بی کربنات در واحد صنعتی شماره (۲) EC , pH غلظت کلسیم منیزیم کلر سولفات و بی کربنات و در واحد صنعتی شماره (۳) غلظت کلسیم منیزیم کلر و بی کربنات و در واحد صنعتی شماره (۴) Ph غلظت کلسیم منیزیم کلر و بی کربنات فراتر از حد مجاز غلظت این آلاینده ها بودند غلظت عناصر سنگین در پساب کلیه واحد های صنعتی در نمونه های پساب کمتر ازحد مجاز آلاینده ها بود و پساب های واحد های مذکور از نظر این فلزات جهت استفاده مجدد یا ورود به محیط زیست خطر ساز نمی باشند. در مجموع می توان نتیجه گیری کرد که پسابهای مذکور از نظر بعضی پارامتر ها از جمله غلظت کلر سولفات بی کربنات کلسیم منیزیم و ph بش از مقادیر مجاز بوده ولی از نظر عناصر سنگین مورد مطالعه محدودیتی ندارند بنابراین ضرورت دارد جهت بهره برداری از پسابهای مورد برسی تصفیه و جدا سازی عناصر با غلظت های بیش از حد مجاز صورت گیرد برای انجام تصفیه یا ارائه راه حلهای مناسب جهت بهره برداری مجدد مطالعه و بررسی بیشتری لازم است .

پساب آلاینده, حد بحرانی, حد مجاز, عناصر سنگین