محمد دهدار درگاهی
محمود کرمی
نعمت ا... خراسانی

پیامد افزایش جمعیت انسان، افزایش مصرف منابع و کاهش تنوع زیستی است. روند فزاینده نرخ انقراض موجب شد انسان به منظور استفاده از ارزش های سودمند و ذاتی گونه ها اقدام به حفاظت از آنها کند و نتیجه این کار شکل گیری مناطق حفاظت شده است. پژوهش مذکور با هدف زون بندی منطقه شکار ممنوع دیلمان و درفک، به منظور دستیابی به الگوی بهینه حفاظت و توسعه به انجام رسیده است. طی فرایند زون بندی، پس از شناسایی منابع اکولوژیکی و اقتصادی-اجتماعی (در مقیاس ۲۵۰۰۰/۱) با استفاده از سیستم اطلاعات جفرافیایی ( GIS) ،تجزیه و تحلیل وجمع بندی داده های اکولوژیکی (مبتنی بر رهیافت سیستمی) منجر به تفکیک ۸۸۱۷ یگان زیست محیطی غیر تکراری درمنطقه شد.سپس با تهیه مدل های اکولوژیکی ویژه پارکداری و مقایسه آنها با توان اکولوژیکی یگان های زیست محیطی، یگان ها برای زون های مختلف ارزیابی شده است. در نهایت، اولویت بندی و ساماندهی زون ها به شیوه رایج آن در ایران بر مبنای ۱۸ سناریو انجام گرفت ودر نقشه زون بندی به عنوان واحدهای برنامه ریزی تهیه گردید. نتیجه مطالعه حاکی از آن است که در منطقه مورد مطالعه زون های امن ۶/۲۳% ، امن مشروط ۵/۰%حفاظتی ۲/۴۵%، حفاظتی و فرهنگی ۳/۰% ، حفاظتی و بازسازی ۷/۸% ، بازسازی ۵%، تفرج متمرکز ۰۴/۰، تفرج گسترده ۸/۸% ، استفاده ویژه ۰۰۷/۰ درصد و زون سایر استفاده ها ۷/۹% منطقه را به خود اختصاص داده اند.

تجزیه تحلیل سیستمی, زون بندی, سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS, منطقه شکار ممنوع درفک