فرود آذری دهکردی
داریوش مینایی تهرانی
نوشین خزاعی
نرگس مشایخی کرهرودی

خروجی های گزارش ارزیابی پیامد فعالیت ها بر محیط زیست (ا.پ.ف.م.) به منزله یک سامانه پشتوانه تصمیم گیری همواره تابعی از مرزهای محدوده مطالعاتی خواهد بود. این در حالی است که مرز محدوده مطالعاتی ممکن است در بر گیرنده دو ماهیت «فیزیکی» و «غیر فیزیکی» از نظر نوع اطلاعات ورودی به الگوهای ارزیابی باشد. در این مقاله ابتدا شش مطالعه موردی ارزیابی منظر، تجمعی، تخریب جنگل به دلیل رشد جمعیت، تخریب سیمای سرزمین، آلودگی هوا و آلودگی رودخانه که در بر گیرنده تعداد زیادی از گونه های مختلف پروژه های ارزیابی می تواند باشد، مطرح شده است. سپس تحدید منطقه های مطالعاتی با توجه به دیدگاههای هدف محور۱ و مسئله محور۲ در ا.پ.ف.م. در هرکدام از محدوده های مطالعاتی، با توجه به محدودیت های منطقه مطالعاتی انجام شده است. هدف محوری و تصمیم محوری دو بحثی است که اساس آن بیشتر بر تجربه های ارزیاب و نتیجه های کار میدانی تا ارزش های محیط زیستی استوار شده است.در جمع بندی این مقاله، تاکید بر نهایی کردن مرز محدوده های ا.پ.ف.م. با توجه به کمرنگ شدن یا حذف پیامد فعالیت های محیط زیستی و پیامدهای تجمعی و محدودیت های نرم افزاری شده است. برای مثال در ا.پ.ف.م. آبگیری سد بر منظر اطراف، توپوگرافی کوهستانی منطقه و مرز دریاچه سد برای مشخص کردن مرز محدوده ارزیابی در نظر گرفته شد، و برای نشان دادن پراکنش آلاینده ها در اطراف دودکش نیروگاه، محدودیت های نرم افزاری مرز محدوده را تحدید کرد. در مطالعه های موردی مرز پارک ملی، یا مناطق حساس زیستی وجود نداشت، ولی در صورت لزوم می توان نظر واحد مسئول پروژه و نیز وجود اکوسیستم های حساس، و یا منطقه های حفاظت شده را نیزبرای مرز نهایی در نظر گرفت.

ارزیابی پیامد فعالیت ها بر محیط زیست, تحدید محدوده مطالعاتی, محیط زیست غیر فیزیکی, محیط زیست فیزیکی