حمیدرضا رنجبر - کارشناس ارشد رشته GIS/RS، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران
علیرضا قراگوزلو - استادیار آموزشکده مهندسی نقشه برداری سازمان نقشه برداری کشور، تهران
علیرضا وفایی نژاد - استادیار GIS/RS، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
هنک دی کلجور - مدیر و مشاور شرکت dBvision هلند

پیشرفت تکنولوژی و توسعه فناوری همگام با رشد جمعیت شهری، همواره پیامدهای مثبتی را برای رفاه عمومی به همراه داشته است، اما از تاثیرات منفی آن مبتنی بر گسترش آلودگی های مختلف محیط زیست، نظیر آلودگی صوتی نمی توان براحتی چشم پوشی کرد. در این زمینه آگاهی کافی از روند انتشار آلودگی های صوتی، کنترل و پیشگیری گسترش آنها را ممکن ساخته که به این منظور تهیه نقشه های سه بعدی انتشار آلودگی صوتی و مدل سازی آن چنین امری را میسر خواهد ساخت. در این تحقیق، ابتدا با توجه به عدم وجود مدل نویز در ایران، با مطالعه مدل های استاندارد موجود درجهان، روش اول استاندارد تهیه نقشه نویز آلمان SMM۱ برای محاسبه ترازهای نویز در این محدوده انتخاب شد. آزمون صحت این مدل با استفاده از تکنیک paired t-test با سطح اطمینان ۹۵ درصد گویای این است که مدل قادر به پیش بینی نویز در سطوح مجاور محدوده ترافیکی با Sig. ۲-tailed=۰/۵۱۶ در سطح افقی وبه همین ترتیب Sig. ۲-tailed=۰/۸۹۶ در سطح عمودی است. سپس الگوریتمی برای مدل سازی سه بعدی آلودگی صوتی با استفاده از مدل مذکور ارائه شد. در خاتمه نتایج تلفیق مدل نویز با مدل سه بعدی شهر در محیط GIS مبین این است که به دلیل بالا بودن اثر نویز بر وجوه جلویی و کناری ساختمان ها، این نواحی برای کاربری های تجاری و مسکونی مناسب نیستند، فقط نواحی پشت ساختمان ها با اثر تراز نویز پایین تر برای مناطق مسکونی مناسب تر ند. ساخت دیوار صوتی شفاف سرکج به ارتفاع هفت متر در فاصله نزدیک به لبه بیرونی بزرگراه به عنوان راهکاری موثر برای کاهش نویز در این محدوده در حد استاندارد های مجاز کاربری های تجاری و مسکونی ارائه شده است.

۳D city model, GIS, noise pollution, Three-dimensional modeling of noise, Traffic noise model