مجید هاشمی تنگستانی - دانشیار بخش علوم زمین دانشگاه شیراز
سمیه بیرانوند - کارشناس ارشد زمین شناسی زیست محیطی دانشگاه شیراز
محمد حسن طیبی - دانشجوی دکتری زمین شناسی دانشگاه شیراز

آشکارسازی تغییر، فرآیند شناسایی اختلاف در ویژگی های یک عارضه یا پدیده با مشاهده آن در زمان های مختلف است که می تواند نقش مهمی در برنامه ریزی های منطقه ای داشته باشد. در این پژوهش به منظور آشکارسازی تغییرات کاربری و پوشش زمین پیرامون دریاچه بختگان استان فارس در بازه زمانی سال های ۱۳۳۵ تا ۱۳۸۶ از روش ترکیبی سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شده است. بدین منظور پس از تصحیح های هندسی و جوی تصویرهای ماهواره ای با استفاده از الگوریتم بیشترین احتمال در پنج رده پهنه آب، زمین زراعی، بوته زار، زمین بایر و شوره زار رده بندی و نقشه کاربری و پوشش منطقه تهیه شد. سپس برای برآورد آماری تغییرات، خروجی داده ها با استفاده از روش رده بندی پس پردازشی مقایسه شدند. از آنجا که در مناطق نیمه خشک نوسان در بارندگی بیشترین تاثیر را در تغییر شرایط اکولوژیک دریاچه دارد، تاثیر این عامل بر مساحت پهنه آب دریاچه بررسی شده است. این مطالعه نشان داد که تغییر کاربری و پوشش زمین پیرامون دریاچه با تغییر پهنه آب دریاچه در ارتباط است و هرگاه در یک بازه زمانی مساحت پهنه آب کاهش یابد، مساحت زمین بایر و پهنه شوره زار افزایش می یابد، که بیانگر خشک شدن دریاچه است. مقایسه پهنه آب دریاچه در این فاصله زمانی ۵۱ ساله نشان دهنده کاهش کلی مساحت آن به میزان ۲۹۶ کیلومترمربع است. دقت کلی و ضریب کاپای محاسبه شده برای خروجی داده ها نشان دهنده بیشترین دقت رده بندی در داده های ETM و کمترین دقت در تصویر MSS است.

آشکارسازی تغییر, استر, پوشش زمین, دریاچه بختگان, کاربری زمین, لندلست