اصغر مصلح آرانی - دانشیار اکولوژی گیاهی، گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد
مهری خسروی - دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد
حمید رضا عظیم زاده - دانشیار خاک شناسی، گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد
حمید سودایی زاده - استادیار زراعت و اصلاح نباتات، گروه مدیریت بیابان، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد
اصغر سپه وند - دکتری جنگلداری، اداره کل منابع طبیعی استان لرستان

پژوهش حاضر به منظور مقایسه انباشت کادمیوم در ریشه و برگ ۲ گیاه مورد (Myrtus communis) و کاج (Pinus brutia)، همچنین بررسی تاثیر غلظت های مختلف کادمیوم در میزان پرولین و قندهای محلول در قالب طرح کاملا تصادفی در ۳ تکرار انجام گرفت. نتایج نشان دادند با افزایش غلظت کادمیوم تا ۵۰۰ میلی گرم بر لیتر میزان پرولین در کاج به حدود ۲ برابر افزایش یافت. افزایش کادمیوم تاثیر معنی داری در میزان پرولین در گیاه مورد نداشت. میزان قند های محلول در گیاه مورد در اثر افزایش کادمیوم تا ۱۰۰۰ میلی گرم بر لیتر به حدود ۲ برابر افزایش یافت. بالاترین میزان تجمع یون کادمیوم در ریشه کاج در غلظت ۱۰۰۰ میلی گرم بر لیتر حدود ۴۸۰ پی پی ام به دست آمد که فقط ۲۹ پی پی ام (۶ درصد) آن به برگ ها منتقل شد. بالاترین میزان تجمع یون کادمیوم در ریشه مورد در غلظت ۱۰۰۰ میلی گرم بر لیتر حدود ۹/۵۹۳ پی پی ام به دست آمد که ۹۷/۱۷۷ پی پی ام (۳۰ درصد) آن به برگ ها منتقل شد. به منظور تعیین حداکثر جذب کادمیوم از طریق خاک در تیمارهای مختلف، طی آزمایش مجزا روی نمونه خاک به کاررفته در گلدان ها ی کشت مورد و سرو، ضرایب معادله هم حرارت جذب لانگمویر به دست آمد. نتایج این آزمون نشان دادند حداکثر مقدار جذب کادمیوم ۱۰۰۰ میلی گرم در ۱ کیلوگرم خاک است. بر اساس نتایج این تحقیق به نظر می رسد می توان گیاه مورد را با توجه به انتقال و انباشت مقدار زیاد کادمیوم در برگ ها، به منزله گیاه بیش انباشت کننده معرفی و در خاک های آلوده به کادمیوم به منزله گونه گیاه استخراجی استفاده کرد.

پرولین, کاج بروسیا, کادمیوم, گیاه پالایی, مورد