زینب رفعتیان - Department of Plant Protection, Agricultural Sciences and Natural Resources University of Khuzestan, Iran
نوشین زندی سوهانی - Department of Plant Protection, Agricultural Sciences and Natural Resources University of Khuzestan, Iran
فاطمه یاراحمدی - Department of Plant Protection, Agricultural Sciences and Natural Resources University of Khuzestan, Iran

زنبور پارازیتوئید داخلی Aenasius bambawalei Hayat (Hym.: Encyrtidae) یکی از پارازیتوئیدهای موثر شپشک آردآلود پنبه،Phenacoccus solenopsis Tinsley (Hem.: Pseudococcidae)  در ایران می­باشد. از آنجایی که دشمنان طبیعی به تنهایی قادر به نگه­داشتن جمعیت این شپشک زیر سطح زیان اقتصادی نمی­باشند، بنابراین استفاده از سموم شیمیایی اجتناب ناپذیر است. در این پژوهش اثر دوزهای زیرکشنده ۵/۰، ۱ و ۲۵ پی­پی­ام به ترتیب از حشره­کش­های دیمتوات، تیودیکارب و ایمیداکلوپراید بر پارامترهای زیستی و بقای این پارازیتوئید در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که باروری زنبور در تیمارهای حشره­کش­ها کاهش یافته و طول دوره پیش از بلوغ کل (TPOP) افزایش نشان داد، اما طول دوره پیش از تخم ریزی حشره بالغ (APOP) و طول عمر ماده­ها تغییری نداشت. همچنین نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm)، نرخ متناهی افزایش جمعیت )λ) و نرخ خالص تولیدمثل (R۰) در تیمارهای دیمتوات و تیودیکارب نسبت به شاهد کاهش معنی­داری داشتند، ولی در تیمار ایمیداکلوپراید، این اختلاف معنی دار نبود. براساس این نتایج، حشره کش ایمیداکلوپراید اثرات منفی کمتری نسبت به دو حشره کش دیگر بر پارامترهای رشدی و جدول زندگی زنبور پارازیتوئید A. bambawalei داشت.

biology, natural enemies, life table parameters, IPM