مهناز گجری محمدآبادی - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
غلام خداکرمیان - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
دوستمراد ظفری - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

در این بررسی امکان القای مقاومت در گندم (رقم پیشگام) علیه بیماری پاخوره ناشی از قارچGaeumannomyces graminis var. tritici (Ggt) با کاربرد پنج استرین باکتریایی اندوفیت در شرایط گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که شدت بیماری در گیاهان تیمار شده نسبت به گیاهان شاهد ۶/۵۶%کاهش یافت و مقاومت گندم در برابر بیمارگر به طور قابل ملاحظه­ای افزایش یافت. در این پژوهش فعالیت آنزیم­های کیتیناز و بتا–۱ و ۴–گلوکاناز در گیاهان گندم تیمار شده با پنج باکتری اندوفیت جدا شده از گندم شامل: Pseudomonas fluorescens،marcescensSerratia، Microbacterium phyllosphaerae،Bacillus pumilus و Streptomyces argenteolus در زمان­های ۰، ۲۴، ۴۸ و ۱۶۸ ساعت پس از مایه­زنی گیاه با Ggt به عنوان نشانگرهای القای مقاومت مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد فعالیت این دو آنزیم در گیاهان آلوده تیمار شده با استرین­های اندوفیت به طور معنی­داری بالا بود. حداکثر فعالیت این آنزیم­ها در گیاهان تیمار شده در زمان ۴۸ و ۱۶۸ ساعت پس از مایه­زنی گندم با Ggt مشاهده شد. در زمان ۴۸ ساعت فعالیت آنزیم β–۱ و ۴– گلوکاناز در گندم در اثر مایه­زنی با استرین marcescensSerratia معادل U/mg protein ۰۲۹۱/۰ در مقایسه با شاهد سالم بدون باکتری اندوفیت و بیمارگر به میزان U/mg protein ۰۰۵۵/۰ و شاهد بیمار آلوده به بیمارگر و تیمار نشده با باکتری اندوفیت به میزان ۰۰۷۵/۰ بود. فعالیت آنزیم کیتیناز در اثر مایه­زنی با استرین­های Pseudomonas fluorescens و marcescensSerratia به ترتیب معادل U/mg protein ۰۰۵۶/۰ و ۰۰۴۵/۰ در مقایسه با شاهد سالم بدون باکتری اندوفیت و بیمارگر به میزان ۰۰۳۰/۰ و شاهد بیمار آلوده به بیمارگر و تیمار نشده با باکتری اندوفیت به میزان ۰۰۳۱/۰ بود.

باکتری های اندوفیت, پاخوره, کیتیناز, بتا–۱ و ۴– گلوکاناز