بررسی اثرات کشندگی و زیرکشندگی حشره کش های آزادیراکتین، فلونیکامید، تیاکلوپراید و تیوسیکلام روی زنبور انگل واره یHabrobracon hebetor

زنبور Habrobracon hebetor یکی از انگل واره های مهم لارو بسیاری از آفات به ویژه بال پولک داران خانواده ی Noctuidae می باشد. در این بررسی، اثرات کشندگی و زیرکشندگی حشره کش های آزادیراکتین، فلونیکامید، تیاکلوپراید و تیوسیکلام روی حشرات بالغ این زنبور انگل واره مورد بررسی قرارگرفت. پرورش زنبور انگل واره روی لاروهای سن آخر شب پره ی مدیترانه ای آرددر اتاقک رشد با شرایط دمایی ۲±۲۷ درجه ی سلسیوس، رطوبت نسبی ۵±۷۰ درصد و دوره ی نوری ۱۶:۸ ساعت (تاریکی: روشنایی) انجام شد.آزمایشات زیست سنجی روی حشرات کامل زنبور به روش تماسی و اثرات زیر کشندگی به روش سم شناسی دموگرافیک انجام شد. بنابر نتایج آزمون زیست سنجی مقادیر LC۲۵ برآورد شده برای حشره کش های فلونیکامید، تیاکلوپراید و تیوسیکلام به ترتیب ۲۷۷، ۲۶۹ و ۴۴/۱ و مقادیر LC۵۰ به ترتیب برابر ۵۵۱، ۴۶۷ و ۱۵/۳ میلی گرم ماده ی موثره بر لیتر برآورد شد. در مورد حشره کش آزادیراکتین تا سه برابر غلظت مزرعه ای حداکثر ۱۹ درصد تلفات مشاهده شد. تیوسیکلام بالاترین میزان سمیت را روی حشرات کامل زنبور نشان داد.  مقادیر نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) برای تیمار شاهد و حشره کش های آزادیراکتین، فلونیکامید، تیاکلوپراید و تیوسیکلام به ترتیب ۰۰۵/۰±۲۶/۰، ۰۰۴/۰±۲۴/۰، ۰۰۵/۰±۲۳/۰، ۰۰۴/±۲۲/۰و ۰۰۵/۰±۲۱/۰ تخم در روز برآورد شد. همچنین نرخ ناخالص تولید مثل (GRR) برای تیمارهای یاد شده به ترتیب ۳۷/۲±۰۷/۹۳، ۷۷/۱±۹۹/۸۲، ۷۷/۱±۹۴/۷۸، ۸۵/۰±۸۴/۶۹ و ۰۱/۱±۰۱/۶۲ برآورد شد. به طور کلی براساس نتایج اثرات کشندگی و زیرکشندگی، حشره کش های آزادیراکتین و فلونیکامید اثر سوء کمتری روی زنبور نشان دادند. در صورت تایید نتایج مزرعه ای، از این حشره کش ها می توان همراه با این عامل کنترل بیولوژیک در برنامه های مدیریت تلفیقی آفات استفاده نمود.  

Keywords:

Bioassay , Lethal and Sublethal effects , life table