سعید راسخی - استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه مازندران

هدف مقاله حاضر برآورد و بررسی میزان انواع تجارت درون صنعت متقابل ایران و اتحادیه اروپا طی دوره زمانی ۲۰۰۳-۱۹۹۷، با توجه به پیشرفت های اخیر در زمینه اندازه گیری تجارت درون صنعت می باشد. بر اساس نتایج بدست آمده، میزان تجارت درون صنعت متقابل ایران و اتحادیه اروپا در سطح پایین ولی در حال رشد قرار دارد. همچنین، سهم قابل ملاحظه ای از تجارت درون صنعت متقابل ایران و این اتحادیه به تجارت درون صنعت عمودی اختصاص پیدا کرده است. بعلاوه، میزان تجارت درون صنعت متقابل حاشیه ای ایران و اتحادیه اروپا در سطح پایین ولی در حال رشد می باشد. به عبارت دیگر، بخش مسلط تغییر تجارت خارجی ایران با اتحادیه اروپا به شکل تجارت بین صنعتی می باشد. همچنین طی دوره زمانی مورد بررسی، صنایع تولیدات کارخانه ای و صنایع شیمیایی و تولیدات وابسته، صنایع پیشرو در زمینه تجارت درون صنعت متقابل ایران و اتحادیه اروپا می باشند. بر اساس نتایج بدست آمده، توصیه می شود ضمن مراقبت و ارتقاء مزیت های نسبی موجود، عوامل تعیین کننده انواع تجارت درون صنعت نظیر تمایز افقی و عمودی، صرفه های ناشی از مقیاس، مخارج تحقیق و توسعه، سرمایه گذاری مستقیم خارجی و مشارکت در همگرایی های اقتصادی مورد توجه جدی قرار گیرد.

انواع تجارت درون صنعت / شاخص های ایستا و پویا / ایران / اتحادیه اروپا