رامتین صبح خیز فومنی - دانشجوی دکتری گروه عمران، دانشگاه قم، قم، ایران.
علیرضا مردوخ پور - استادیار گروه عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، لاهیجان، ایران.
صادق حسینی - کارشناس ارشد گروه عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، لاهیجان، ایران.

کمبود آب یکی از چالش ها و محدودیت های اساسی در توسعه و آبادانی کشور محسوب می شود. از طرفی روش های تصفیه فاضلاب در ابتدا به عنوان پاسخی به نگرانی در مورد بهداشت عمومی و شرایط ناشی از دفع فاضلاب در محیط زیست به وجود آمدند، ولی اکنون با گسترش شهرها و زندگی شهری، پاک نگه­داشتن و حفظ محیط زیست برای حیات اجتماعی امری ضروری است. لذا هدف تحقیق بهینه سازی و شبیه سازی مخازن ته نشینی ابتدایی در تصفیه خانه های فاضلاب است که با استفاده از نرم افزار Flow-۳D شبیه سازی هیدرولیک جریان عبوری از تصفیه خانه دایره ای شکل سرریز-دریچه و ته نشست مخازن صورت گرفت و علاوه‎بر ارزیابی دقت مدل در شبیه سازی، به تعیین پارامترهای تاثیرگذار بر نسبت ورودی عبوری از روی سرریز به ورودی عبوری از زیر دریچه پرداخته شد. در مطالعه حاضر، روابطی برای نسبت دبی ورودی عبوری از بالا به پایین تصفیه خانه براساس پارامترهای بی بعد به‎دست آمد که بیانگر میزان همبستگی بالای متغیرهای فوق بوده است. هم‎چنین از مقایسه تاثیر پارامترهای مشخصه ته نشست در حداکثر عمق ته نشست نتیجه شد که پارامتر ضریب دراگ و زاویه ایستایی تاثیر زیادی بر مقدار ته نشست دارد. طبق شبیه سازی های متعددی که با نرم افزار Flow-۳D انجام شد مشخص شد که این نرم افزار دقت خوبی در شبیه سازی الگوی جریان عبوری از تصفیه خانه دایره ای شکل سرریز–دریچه در دو حالت بستر صلب و بستر متحرک دارد. هم‎چنین از مقایسه تاثیر پارامترهای مشخصه ته نشست در حداکثر عمق ته نشست می توان دریافت که پارامترهای ضریب دراگ و زاویه ایستایی تاثیر زیادی بر مقدار ته نشست دارند. از بین مدل های آشفتگی مختلف، مدل LES نتایج قابل‎قبول تری در شبیه سازی ته نشست مخازن تصفیه خانه دایره ای شکل سرریز–دریچه نشان می دهد.

شبیه سازی عددی, مخازن ابتدایی, نشست, تصفیه خانه, نرم افزار Flow-۳D