غلامحسین قره خانی - گروه گیاه پزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه، مراغه، ایران
حمیده سالک ابراهیمی - گروه گیاه پزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه، مراغه، ایران

با توجه به خسارت بالای شب پره مینوز گوجه فرنگی در کشت های گوجه فرنگی، استفاده از سموم شیمیایی علیه این آفت در حال افزایش می باشد و یافتن روش های قابل تلفیق با کنترل شیمیایی، در مدیریت بهینه این آفت موثر می باشد. یکی از روش ها برقراری مقاومت القایی در گیاه گوجه فرنگی، استفاده از تیمار بذور قبل از کشت می باشد. باتوجه به نقش کلیدی متیل جاسمونات در ایجاد مقاومت القایی در گیاهان، در مطالعه حاضر بذور گوجه فرنگی رقم الیت ۲۴ ساعت قبل از کاشت با استفاده از دو غلظت ۱/۰ و ۲/۰ میلی مولار متیل جاسمونات خیسانده و سپس کشت انجام شد. سپس در مرحله گلدهی گوجه فرنگی، پارامترهای زیستی و جمعتی شب پره مینوز گوجه فرنگی با استفاده از جدول زیستی جمعیتی دوجنسی سنی- مرحله ای بررسی شد. نتایج نشان داد که پرایمینگ بذر روی پارامترهای جمعیتی Od، F، r و λ در مرحله گلدهی تاثیر داشته و مقدار آن ها کمتر از شاهد بود و همچنین این تیمارها دارای جمعیت کوچک تری بوده و طول دوره لاروی طولانی تر از شاهد بود. پیش بینی پیشروی جمعیت این آفت تحت تیمار بذر با متیل جاسمونات، طی ۱۲۰ روز نشان داد هر چهار مرحله زندگی شب پره مینوز گوجه فرنگی جمعیت کمتری نسبت به شاهد در روز ۱۲۰ خواهند داشت که نشان دهنده القای مقاومت روی گیاه گوجه فرنگی علیه شب پره مینوز گوجه فرنگی و تاثیر منفی این تیمارها روی ویژگی های زیستی و جمعیتی این حشره می باشد. درنتیجه متیل جاسمونات به عنوان محرک دفاع القایی علیه شب پره مینوز گوجه فرنگی می تواند پس از بررسی های بیشتر و مطالعه تاثیر آن روی پارامترهای گیاه و عملکرد در برنامه های مدیریت تلفیقی این آفت گنجانده شود.

جدول زندگی دوجنسی سنی-مرحله ای, مقاومت القایی, متیل جاسمونات, مدیریت افات, پرایمینگ بذر