سکینه جعفرزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندس عمران، گرایش منابع آب، دانشگاه حکیم سبزواری
مهدی زارعی - عضو هیات علمی دانشگاه حکیم سبزواری
احسان بهنام طلب - دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندس عمران، گرایش منابع آب، دانشگاه حکیم سبزواری

رطوبت خاک یک متغیر مهم هیدرولوژیکی است و اطلاعات دقیق در مورد رطوبت خاک نقش منحصر به فردی در بسیاری از علوم کاربردی از جمله پیش بینی تغییرات آب و هوا، پایش شرایط خشکسالی، مدیریت منابع آب و کشاورزی دارد بنابرین ارزیابی میزان رطوبت خاک امری ضروری است. در این تحقیق با استفاده از ماهواره SMAP و سامانه GLDAS و در سامانه گوگل ارث انجین مشخصات رطوبت خاک در آبخوان اسفراین واقع در خراسان شمالی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان میدهد در سالهای اخیر طبق نمودارهای سامانه GLDAS روند تغییرات رطوبت خاک را کاهشی است که در سال ۲۰۱۸ به کمترین مقدار خود رسیده است اما میزان رطوبت خاک در سال ۲۰۱۹ یک جهش داشته و روند صعوی پیدا میکند و مجدد در سال ۲۰۲۰ نزولی میشود. طبق نمودارهای ماهواره SMAP بیشترین مقدار رطوبت خاک سطحی و زیرسطحی در آپریل ۲۰۲۰ است. همچنین با مقایسه مجموع رطوبت خاک استخراج شده در چهار بازه عمق از سامانه GLDAS و مجموع رطوبت خاک سطحی و زیرسطحی ماهواره SMAP از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۱ به دلیل اینکه دو ماهواره در عمقهای مختلف زمین رطوبت خاک را اندازهگیری میکنند، اعداد آنها باهم اختلاف دارند اما نقاط صعودی و نزولی دو نمودار با هم یکسان هستند که صحت اطلاعات گوگل ارث انجین را تایید میکند بنابراین میتوان به داده های گوگل ارث انجین اعتماد داشت و در پژوهشهای آینده از داده های گوگل ارث انجین استفاده کرد.

رطوبت خاک، سامانه گوگل ارث انجین، سامانه GLDAS، ماهواره SMAP