ابراهیم تامولی طرفی - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
آرش راسخ - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
محمد سعید مصدق - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
علی رجب پور - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

شپشک آرد آلود پنبه  Phenacoccus solenopsis Tinsley یکی از آفات مهم و چندین خوار در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری بوده و در سال های اخیر خسارت شدیدی به درختچه های زینتی ختمی چینی جنوب کشور وارد کرده است. در این پژوهش، ترجیح میزبانی زنبور HayatAenasius bambawalei هنگام دسترسی به سنین مختلف پورگی و ماده بالغ شپشک آرد آلود پنبه در شرایط دسترسی انتخابی و غیرانتخابی بررسی شد. همچنین طول دوره رشدی و اندازه بدن زنبور هنگام پرورش روی پوره سن سوم و ماده بالغ مورد مطالعه قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، زنبورهای ماده تمایلی به پارازیته کردن پوره های سن یک شپشک از خود نشان ندادند و همچنین هیچ گونه ظهوری از پوره های پارازیته شده در سن دوم مشاهده نشد. در هر دو شرایط دسترسی انتخابی و غیرانتخابی به پوره سن سوم و شپشک های ماده بالغ، به طور معنی داری شپشک های بالغ بیشتر پارازیته شدند و نسبت جنسی (درصد ماده ها) زنبور روی این سن رشدی در مقایسه با پوره سن سوم بیشتر بود. همچنین طول دوره پیش از بلوغ زنبورهای نر و ماده هنگام پرورش روی ماده های بالغ شپشک طولانی تر از زمانی بود که میزبان در مرحله پوره سن سوم پارازیته شد، اما زنبورهای ظاهر شده از ماده های بالغ در مقایسه با پوره سن سوم، اندازه بزرگتری داشتند. در یک جمع­بندی، زنبور A. bambawalei قادر به کنترل قابل قبول سنین بالای رشدی شپشک آرد آلود پنبه بود و امید می رود بتوان از این زنبور به عنوان یک عامل زیستی در کنترل موفق شپشک آرد‍ آلود استفاده نمود.

ویژگی های زیستی , بوته ختمی چینی , کندزیستا , فعالیت تولیدمثلی