اثرات کشنده و غیر کشنده آفتکش های پروپارژیت، بنومیل، هالوکسی فوپ اتوتیل، ایمیداکلوپرید و کلرپایریفوس اتیل روی پراسنجه های جدول زیستی زنبور انگل واره ی، (Trichogramma brassicae (Hym.; Trichogrammatidae

زنبورهای تریکوگراما از مهم­ترین انگل­ واره ­های آفات متعدد بالپولکی می­باشند. توانایی انگلی کردن این انگل­واره­ ها در مزارع و باغات می­تواند تحت تاثیر کاربرد آفت­ کش ­ها قرار گیرد. در مطالعه ­ی حاضر، اثرات کشندگی و غیرکشندگی آفت­ کش ­های رایج در کشت پنبه شامل پروپارژیت، بنومیل، هالوکسی­فوپ اتوتیل، ایمیداکلوپرید و کلرپایریفوس اتیلروی مراحل مختلف رشدی و برخی پراسنجه­ های زیستی زنبور انگل واره، Trichogramma brassicae مورد بررسی قرار گرفت. زیست­ سنجی­ ها به روش تماس با مانده سمی روی حشرات کامل زنبور انجام شد. مقادیر LC۵۰ آفت­ کش­ های پروپارژیت، بنومیل، هالوکسی­فوپ اتوتیل، ایمیداکلوپرید و کلرپایریفوس اتیل برای زنبور تریکوگراما به ترتیب ۷۵۳، ۱۱۹۰، ۶/۱۷۳۱، ۸۵/۵ و ۹۶/۱ میلی گرم ماده موثر در لیتر بودند. نتایج زیست ­سنجی روی حشرات کامل نشان دادند که کلرپایریفوس اتیل بالاترین سمیت را در مقایسه با سایر آفت­کش­های مورد آزمایش داشت. با وجود این، ایمیداکلوپرید هم سمیت بالایی روی حشرات کامل انگل ­واره نشان داد. همچنین نتایج نشان دادند که به غیر از کلرپایریفوس اتیل، سایر آفت­کش­های مورد آزمایش در غلظت­ های توصیه شده­ ی مزرع ه­ای سمیت پایینی روی مراحل نابالغ زنبورهای انگل واره داشتند. براساس طبقه ­بندی سازمان بین المللی کنترل زیستی، کلرپایریفوس اتیلدر گروه آفت­کش­های کم­ضرر و پروپارژیت، بنومیل، هالوکسی­فوپ اتوتیل و ایمیداکلوپرید در گروه آفت­کش­های بی­ضرر در مرحله ­ی نابالغ قرار گرفتند. در مطالعه ­ی اثرات غیرکشندگی، از غلظت­ های کشنده برای ۳۰ درصد جمعیت استفاده شد. در مطالعه­ ی اثر LC۳۰ روی زادآوری و باروری، تنها تیمارهای کلرپایریفوس اتیلو پروپارژیت اثر چشمگیری داشتند. مقادیر نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) برای شاهد و آفت­ کش ­های پروپارژیت، بنومیل، هالوکسی­فوپ اتوتیل، ایمیداکلوپرید و کلرپایریفوس اتیل به ترتیب ۳۴۴/۰، ۳۲۲/۰، ۳۳۸/۰، ۳۳۷/۰، ۳۳۴/۰و ۳۱۸/۰ نتاج ماده بر هر ماده در روز به دست آمدند. براساس نتایج به دست آمده، به غیر از کلرپایریفوس اتیل بقیه آفت­ کش ­ها تاثیر سوء کمتری روی انگل ­واره­ ی  T. brassica داشتند، بنابراین توصیه می شود آفت­ کش­ های پروپارژیت، بنومیل، هالوکسی­فوپ اتوتیل، ایمیداکلوپرید همراه با این عامل کنترل زیستی در شرایط گلخانه و مزرعه نیز بررسی شده و در صورت اخذ نتایج مطلوب در برنامه های مدیریت تلفیقی آفات مورد استفاده قرار گیرند.

Keywords:

biological control , Egg parasitoid , Integrated pest management , lethal effects , life table