هستی شناسی طبیعت در نگاره هایی از شاهنامه طهماسبی از منظر ملاصدرا

Publish Year: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 208

This Paper With 17 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_VISUA-7-2_002

تاریخ نمایه سازی: 18 دی 1401

Abstract:

هستی شناسی، علم رسیدگی به کنه امور و تعریف کردن چیستی زندگی و جهان، به عنوان یک کل می باشد که شاخه­های گوناگون دارد. از آن جمله در هنر و به تبع در نگارگری قابل بررسی می باشد. بخش مهمی از هستی شناسی نگارگری ایرانی، به بن مایه های اساطیری آن بازمی گردد. شاهنامه فردوسی، از مهم ترین متونی است که از دیدگاه صور خیال و جنبه های تصویری شعر، آکنده از رمز و راز است. به همین علت، جنبه هنری آن امری است محسوس؛ در شاهنامه، اساطیر از جمله اسطوره طبیعت، که بارزترین نمونه آن چهار عنصر اصلی آب، آتش، باد و خاک هستند، جایگاه منحصر به فرد و هویتی ماورایی و نمادین دارند. در این مقاله، نگارندگان به طور خاص به تحلیل هستی شناسی و تطبیق نمادهای دو عنصر هستی باد و خاک در اساطیر و نیز در دو نگاره از شاهنامه تهماسبی با رویکرد حکمت و عرفان صدرایی با هدف کشف عوامل هستی ساز در نگاره‎های این شاهنامه و بررسی مفاهیم و نمادهای این عناصر هستی پرداخته اند؛ و تلاش دارند در راستای هدف به پرسش هایی نیز پاسخ دهند که اولا، چه نسبتی بین زیبایی شناسی ایرانی و اساطیری و هستی شناسی از منظر ملاصدرا با نگارگری وجود دارد؟ ثانیا، عناصر اسطوره ای باد و خاک چه رابطه معناداری با هستی نگاره‎های شاهنامه دارند؟ مقاله حاضر به روش تطبیقی- تحلیلی بر روی نگاره هایی از شاهنامه تهماسبی با گردآوری مطالب به صورت اسنادی و تحلیل نگاره ها تدوین شده است. یافته ها نشان می دهد که نگارگر از لحاظ بصری و نمادین به مدد اساطیر و شاخصه های طبیعت و نیز حکمت و عرفان اسلامی در راستای مفهوم سازی داستان و هستی بخشیدن به نگاره ها استفاده کرده و نگارگر با بهره گیری از شاهنامه و هم چنین، مفاهیم عمیق حکمت ایرانی و ادبیات و عرفان اسلامی آن دوره با فرانمایی عناصر هستی، به هستی در نگارگری جلوه ای نمادین بخشیده است.

Authors

صبا آل ابراهیم دهکردی

هنر، هنر و معماری، دانشگاه پیام نور،تهران، ایران

عفت السادات افضل طوسی

مدیرگروه پژوهش هنر، هنر،دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

اشرف السادات موسوی لر

پژوهش هنر. دانشکده هنر. دانشگاه الزهرا. تهران. ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • قرآن کریم (۱۳۷۹). ترجمه مهدی الهی قمشه ای، قم: دارالثقلین ...
  • آژند، یعقوب (۱۳۸۴). نگارگری ایران، تهران: سمت ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۳۹۱). برهان شفا، ترجمه مهدی ...
  • اردلان، نادر و بختیار، لاله (۱۳۹۱). حس وحدت نقش سنت ...
  • اسماعیل پور مطلق، ابوالقاسم و بلخاری، حسن (۱۳۹۵). اسطوره متن ...
  • افضل طوسی، عفت السادات (۱۳۹۹ ). طبیعت در هنر باستان، ...
  • اله بداشتی، علی (۱۳۸۳). «جهان شناسی میرداماد و ملاصدرا»، دانشگاه ...
  • بلخاری قهی، حسن (۱۳۸۴). مبانی عرفانی هنر و معماری اسلامی: ...
  • بلخاری­قهی، حسن و محمدی­وکیل، مینا (۱۳۹۷). «دلایل فقدان منظره نگاری ...
  • بهار، مهرداد (گزارنده) (۱۳۹۵). بندهش، فرنبغ دادگی، تهران: توس ...
  • حسین­یاد، سیدمشکور (۱۳۸۰). «جنبه های مهم وجودشناسی ملاصدرا». مجموعه مقالات ...
  • حسینی­راد، عبدالمجید؛ روحانی، امید و اثباتی، محمدحسین(۱۳۸۴). شاهکارهای نگارگری ایران، ...
  • رضایی، ابراهیم و شانظری، جعفر (۱۳۹۶). «بررسی و تحلیل نسبت ...
  • زمردی، حمیرا (۱۳۸۲). نقد تطبیقی ادیان و اساطیر در شاهنامه ...
  • سجادی، سیدجعفر (۱۳۷۹). فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، تهران: طهوری ...
  • سرلو، خوان ادواردو (۱۳۸۹). فرهنگ نمادها، ترجمه مهرانگیز اوحدی، تهران: ...
  • شوالیه، ژان ژاک و گربران، آلن (۱۳۸۸). فرهنگ نمادها: اساطیر، ...
  • ضرغام، ادهم و حیدری، الهام (۱۳۹۳). «بررسی آسمان در نگارگری ...
  • علاءالدین سمنانی، احمدبن محمد (۱۳۹۱). منصفات فارسی، به اهتمام نجیب ...
  • فردوسی، ابوالقاسم (۱۳۸۵). شاهنامه (از روی چاپ مسکو)، به کوشش ...
  • قائمی، فرزاد؛ یاحقی، محمدجعفر و پورخالقی، مه­دخت (۱۳۸۸). «تحلیل نمادینگی ...
  • قائمی، فرزاد (۱۳۹۰). «تفسیر انسان شناختی اسطوره اژدها و بن ...
  • قوی پنجه، زهرا (۱۳۸۴). «بررسی ساختار نمادین عناصر چهار گانه ...
  • کریستین سن، آرتور (۱۳۹۳). نمونه های نخستین انسان و نخستین ...
  • کفشچیان مقدم، اصغر و یاحقی، مریم (۱۳۹۰). «بررسی عناصر نمادین ...
  • کوشش، رحیم و کفاشی، امیررضا (۱۳۹۰). «بررسی تطبیقی نمادینگی عناصر ...
  • کویاجی کوورجی، جهانگیر (۱۳۸۰). آیین­ها و افسانه­های ایران و چین ...
  • گرابر، اولگ (۱۳۹۰). مروری بر نگارگری ایرانی، ترجمه مهرداد وحدتی ...
  • گراتسل، کارل و کوستکا، رابرت (۱۳۸۴). دماوند بلندترین کوه ایران، ...
  • گری، بازیل (۱۳۶۹). نقاشی ایران، ترجمه عربعلی شروه، تهران: عصر ...
  • مسترحمی، سیدعیسی (۱۳۹۴). «عناصر مادی آفرینش جهان از منظر قران ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۶۱). بررسی اجمالی مبانی اقتصاد اسلامی، تهران: حکمت ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۸۱). نظام حقوقی زن در اسلام، تهران: صدرا ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۹۱). یادداشت های استاد مطهری، جلد ۳، تهران: ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۹۵). بیست گفتار، تهران: صدرا ...
  • مک کال، هنریتا (۱۳۷۵). اسطوره های بین النهرین، ترجمه عباس ...
  • ملاصدرا (۱۳۶۳). مفاتیح الغیب، ترجمه محمد خواجوی، تهران: موسسه مطالعات ...
  • ملاصدرا (۱۳۷۷). رساله حدوث العالم، به ترجمه و تصحیح محمد ...
  • ملاصدرا (۱۹۸۱). الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، بیروت:داراحیاء التراث ...
  • ملاصدرا (۱۴۳۲). الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه، ج۱و۲و۳و۶و۷و۸، چ. چهارم، ...
  • نامور مطلق، بهمن (۱۳۸۴). «رویکردی اسطوره ای به عناصر چهارگانه ...
  • نبویان، سید محمود (۱۳۸۷).«مادی و مجرد»، معرفت فلسفی، سال چهارم، ...
  • نصر، سیدحسین (۱۳۴۵). نظر متفکران اسلامی درباره طبیعت، تهران: دهخدا ...
  • هایدگر، مارتین (۱۳۷۸). سرآغاز کار هنری، ترجمه پرویز ضیاءشهابی، تهران: ...
  • هینلز، جان (۱۳۸۸). شناخت اساطیر ایران، ترجمه ژاله اموزگار و ...
  • یونگ، گوستاو (۱۳۸۳). «انسان و سمبل هایش»، ترجمه محمود سلطانیه، ...
  • Vonstuart, carywelchim, presfel-ve.lag. munchen.(۱۹۷۶).DASBVCHDERKONIGE(Dos Schaname des SchahTahmasb)der deutschen AusgabeURL ۱: ...
  • نمایش کامل مراجع