ارزیابی و پهنه بندی توسعه کارست در منطقه تمتمان نازلو چای ارومیه با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی

منطقه تمتمان ما بین طول جغرافیایی۳۷◦ ۳۸/۰۰//- ۳۷◦۴۴/۰۰// شمالی و عرض جغرافیایی۴۴◦ ۴۰/۳۰// - ۴۴◦ ۵۹/ ۳۰// شرقی در شمال غربی ایران، تقریبا در ۱۵ کیلومتری شمال غربی ارومیه قرار داد. هدف از این مطالعه پهنه بندی پتانسیل توسعه کارست در محدوده غار تمتمان در استان آذربایجانغربی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) می باشد. در این مطالعه لایه های اطلاعاتی لیتولوژی، تکتونیک، توپوگرافی، شیب و جهت شیب، هیدرولوژی، کاربری اراضی و اقلیم به عنوان نقشه های عامل در نظر گرفته شده اند. لایه های فوق به منظور استخراج مدل پتانسیل کارست در محیط GIS فراخوانی شده اند. لایه های اطلاعاتی مختلف با اعمال قضاوت کارشناسی و اختصاص وزن هر لایه در نرم افزار Expert Choice و بازدیدهای صحرایی به صورت نقشه های معیار طبقه بندی شد. در نهایت با توجه به وزن بدست آمده نقشه پهنه-بندی توسعه کارست در منطقه تمتمان بدست آمد. نتایج بدست آمده در این منطقه نشان داد که از کل مساحت منطقه، ۶۸/۶ درصد در طبقه خیلی کم توسعه یافته، ۶۴/۱۵ درصد در طبقه کمتر توسعه یافته، ۵۰/۴۲ درصد در طبقه توسعه یافته نرمال و ۱۸/۳۵ درصد در طبقه توسعه یافته قرار گرفته است. نتایج نشانگر آن است که در منطقه تمتمان، فاکتور سنگ-شناسی و تکتونیک منطقه بیشترین وزن و مهم ترین فاکتور کنترل کننده ی پتانسیل توسعه کارست و فاکتور کاربری اراضی کمترین تاثیر در کارست زایی را بر عهده دارد.

Keywords:

توسعه کارست , روش تحلیل سلسله مراتبی , پهنه بندی , غار تمتمان , شمالغرب ایران