مریم باران پور - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان
بیژن خلیلی مقدم - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان
امین ذرتی پور - عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

تغییر اقلیم و گرمایش جهانی یکی از مهم­ترین عوامل موثر بر تخریب منابع آب و خاک در مناطق خشک و نیمه ­خشک است؛ که باعث افزایش وقوع پدیده­ ی گرد و غبار می­گردد. هدف از این مطالعه ارزیابی عملکرد دو مدل ریزمقیاس ­سازی آماریSDSM  و LARSWG به منظور غربالگری کمی در پیش ­بینی سناریوهای اقلیمی و همچنین پیش ­بینی تغییرات اقلیمی در کانون گرد و غبار جنوب و جنوب شرق اهواز می­باشد. از مدل­ های سه بعدی جفت­ شده­ ی اقیانوسی- اتمسفری AOGCM با نام HadCM۳، برای شبیه­ سازی متغیرهای اقلیمی دما، باد و بارش ؛ تحت سناریوهای انتشار B۲ و A۲ در دو دوره ­ی آینده نزدیک و دور استفاده شد. نتایج نشان دادند، داده ­های شبیه ­سازی شده هر دو مدل، نسبت به داده ­های مشاهده شده، در مقایسه با میانگین طولانی مدت دوره ­ی پایه، معنی­ دار و از همبستگی بالایی با ضریب تبیین بالا برای کلیه­ ی پارمترها از ۸۷/۰ تا ۹۸/۰، برخوردار هستند. در نهایت با تایید وجود پدیده­ ی تغییر اقلیم در استان خوزستان و به ­خصوص در کانون بحرانی ریزگرد جنوب و جنوب شرق اهواز، مدل SDSM به دلیل استفاده مستقیم از مدل­های HadCM۳ و داده­ های بزرگ مقیاس NCEP و نوع فرآیند شبیه ­سازی و همچنین ساختار ترکیبی در ریزمقیاس­ گردانی داده ­ها با RMSE، MAE و ME به ترتیب ۹۷/۰، ۱۸/۰ و ۰۲۱/۰؛ از دقت و صحت بالاتری نسبت به مدل LARSWG در شبیه ­سازی داده­ های اقلیمی در کانون گرد و غبار جنوب اهواز برخوردار است. همچنین مدل SDSM در شبیه ­سازی داده ­های دمایی روزانه و سرعت باد موفق تر عمل نموده و مدل LARSWG ، پیش­ بینی بهتری از پارامتر بارش روزانه داشته و دقت و صحت بالاتری نشان داد.

مدل های اقلیمی, سناریو, HadCM۳, ریزمقیاس سازی, کانون گرد و غبار, جنوب شرق اهواز