سیروس خرمی رفنی - دانشجوی دکتری حقوق خانواده دانشگاه شهید بهشتی

نکاح تقابلی به طیفی از نکاح اطلاق می شود که در آن در ضمن یک ازدواج، ازدواج دیگری در قالبشرط ضمن عقد خواه به صورت صریح و خواه به صورت متبانیا درج می شود. مثلا در ضمن عقد یکدختر عموی دارای برادر با یک پسر عموی دارای خواهر، شرط (فعل یا نتیجه) می شود که برادر عروسمتقابلا با خواهر داماد ازدواج نمایند. در بحث نکاح تقابلی این دو عقد فقط در بحث انعقاد در مقابل همبوده و در سایر شرایط از جمله مقدار مهریه و دیگر شروط ضمن عقد احتمالی و انحلال کاملا از یگدیگرمستقل می باشند. در این مقاله از نکاح تقابلی، ماهیت، شرایط، مقدمات و آثار آن در فقه اسلامی وحقوق ایران بحث گردیده است. نکاح تقابلی آمیزه ای است از دو نکاح که با کمک پیوند شروط ضمنعقد درهم تنیده اند و ماهیتی مجزا از نکاح منسوخ شغار می سازند. این نکاح دارای نفوذ و صحت وضمانت اجرا می باشد.

نکاح شغار، تعهد به فعل ثالث، شرط فعل، شرط نتیجه، خسارت