حمید زنده دل - دانشجوی دکتری
رضا مهربان قزلحصار - استاد راهنما
جواد مهربان قزلحصار - استاد مشاور

یکی از مظاهر فرهنگ و تمدن و حتی ادبیات هر کشوری امثال و حکم و کلمات قصار و پرمغزی است که از بزرگان علم و ادب و یا از مردم عام پدید می آید و در زبان گسترده و کهن ما نیز هزاران مثل و سخن نغز وجود دارد که هر کدام دارای ذوق، اندیشه ،ملاحت و حسن تعبیر در گفتن مقصود است . در کشور ما به دلیل سابقه ی کهن ، ضرب المثل های فراوانی وجود دارد. اگرچه در اقوام مختلف ایرانی این ضرب المثل ها دارای تفاوت هایی در زبان و لهجه است ، ولی بسیاری از آن ها به جهت معنا و یا مفهوم مشترک هستند. از آن جا که مبنای این تحقیق بر اساس روش های تحقیق کیفی در متون ادبی است ، اهتمام بر این بوده است ، ضمن بررسی آثار ارزنده ی استادان مبرز، از منابع مکتوب محلی و مصاحبه با صاحب نظران استفاده شود.این مقاله قصد دارد ضمن جمع آوری ، مکتوب و ماندگار کردن بخشی کوچکی از ضرب المثل های شهر کاشمر به منظور جلوگیری از به فراموشی سپرده شدن این امثال درگذر از دنیای سنتی به مدرن به عنوان یکی از اصیل ترین میراث فرهنگی ، به بررسی عناصر فرهنگی اجتماعی در ضرب المثل های متداول در خراسان رضوی با تاکید بر شهرستان کاشمر بپردازد و آن ها را از حیث قلمرو های فکری ، موضوعی ،لهجه نگاری وموارد کاربرد مورد بررسی قرار دهد.

ضرب المثل ، فرهنگ ، اجتماع ، عناصر فرهنگی اجتماعی ، شهرستان کاشمر