فضل اله رضایی اردانی - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، یزد. ایران.
مهدی صادقی - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، یزد. ایران.

بیان فکر و اندیشه شعر عا شورایی با توجه به م سائل روز و فل سفه عا شورا در خور توجه ا ست . لذا در این جستار با هدف ک شف اندیشه های شعر عاشورایی به شیوه تحلیلی و استشهادی ، مختصات فکری شعر عاشورایی در دو محور حماسه و عرفان بررسی می شود. برخی از شاعران در سرودههای عا شورایی خویش به بیان »چه شد؟ « و نقل وقایع پرداخته اند و گروه دیگر به تر سیم اینکه »چرا شد؟« و به فلسفه قیام و پیامهای آن واقعه دست زده اند اما هردو به جای خویش نیکو عمل کردهاند؛ چرا که پرداختن به »چرا« هم جز با آگاهی از »چگونه «، میسر نیست . امروزه مفهوم فلسفه عاشورا با لحن حماسی در بابهای مختلف ، چا شنی سرودهای عا شورایی شده است که به همراه آن باریکه های نوری از اندرز و ادب تعلیمی و عرفان خودنمایی می کند. شاعر مضامینی را که برای آهنگ شعر عاشورایی در قالب نوحه انتخاب می کند، همچون روحی در تن آهنگ است ، که هر شنونده ای را با هر سلیقه مسحور و شیدا می کند به همین جهت الفاظ برابر معانی می آید و آنچه باقی می ماند مربوط به سبک نیست بلکه با مضمون و محتوی اثر ارتباط دارد و به واسطه سوگ، پویایی جامعه را نمایان می کند.

فکر و اندیشه عاشورایی ، حماسه و عرفان، یزد.