سیدمرتضی موسوی راد - گروه محیط زیست، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان

تالابها به عنوان یکی از مهم ترین و باارزشترین اکوسیستم های طبیعی در جهان، نقش مهمی در پالایش آلایندهها و کاهش ریزگردها، ایجاد میکروکلیمای مطلوب، حفظ تنوع زیستی و ژنتیکی و ذخیره مواد آلی دارند.در مطالعه حاضر به شناسایی آبخوان های مرتبط با تالاب هامون جازموریان و تغییرات عمق آب های زیرزمینی پرداخته شده است . از آنجایکه حوضه آبریز هامون جازموریان شامل ۲۱ واحدهیدرولوژیک است از این میان تنها شش واحدهیدرولوژیک رودبار جیرفت ، قلعه گنج و کم سفید، چاه هاشم ، اسپکه - مسکوتان، بزمان - سردگال و دلگان - چاه گیجی در مجاورت پهنه هامون قرار داشته و جریانهای سطحی و زیرزمینی خروجی از این نواحی مستقیما وارد پهنه هامون می گردد و نظر به اهمیت این آبخوانها در روند تغییرات میزان جریانات زیرزمینی ورودی به پهنه هامون جازموریان، مورد بررسی قرار گرفتند. با توجه به شرایط تالاب جازموریان این تالاب، عمدتا سطح آب زیرزمینی در آن پایین تراز تالاب قرار دارد. سفره آب زیرزمینی در محدوده پهنه هامون جازموریان دارای آب شور می باشد در نتیجه در محدوده پهنه ، برداشتی از آب زیرزمینی انجام نمی شود. در زمانی که سطح ایستابی بالا باشد تالاب از نظر میزان سطح آب در وضعیت مناسبی قرار دارد و دارای سطح خیس می باشد. به علت برداشتهای بی رویه و نیز خشکسالی های اخیر از آن، آبخوانهای مجاور و در نتیجه آبخوان پهنه هامون جازموریان تغذیه نشده و سطح ایستابی در آن پایین می آید. بنابراین افزایش سرعت نفوذ و افزایش تقاضا برای تغذیه تالاب را در پی دارد در نتیجه نفوذ آب به عنوان یک ترم خروجی در معادله بیلان باعث کاهش حجم آب در تالاب و خروج تالاب از وضعیت مطلوب و طبیعی آن در سالهای اخیر شده است .

تالاب ، آبخوان ، سفره آب زیرزمینی ، هامون-جازموریان