زهره مصباح فر - دانشجوی کارشناسی علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، پردیس فاطمه الزهرا، یزد
محمدشهاب محمدآخوندی - کارشناس ارشد مشاوره، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران
علیرضا مصباح فر - کارشناس ارشد سنجش و اندازه گیری، اداره کل آموزش و پرورش، یزد

هدف پژوهش حاضر، اثر­بخشی آموزش روش مطالعه مبتنی بر نقشه ­ذهنی بر پیشرفت تحصیلی درس مطالعات اجتماعی دانش­آموزان بود. پژوهش حاضر، از نوع نیمه آزمایشی و جامعه آماری آن شامل کلیه دانش­آموزان پسر پایه هشتم مدارس شهر یزد در سال تحصیلی ۹۹-۹۸ بود که درمجموع تعداد ۵۰ دانش­آموز با استفاده از روش نمونه­گیری خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه ۲۵ نفری جایگزین شدند. گروه آزمایش تحت ۱۰ جلسه آموزش روش مطالعه مبتنی بر نقشه­ ذهنی قرار گرفت؛ درحالی­که گروه کنترل هیچ مداخله­ای دریافت نکرد. تاثیر این روش مطالعه بر پیشرفت تحصیلی درس مطالعات اجتماعی از طریق آزمون پیشرفت تحصیلی محقق ساخته با شاخص­های مقبول روایی و پایایی اندازه­گیری شد. داده­های به دست آمده از اجرای پیش آزمون و پس آزمون با­ استفاده از روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد، آموزش روش­ مطالعه مبتنی بر نقشه ­ذهنی باعث افزایش پیشرفت تحصیلی درس مطالعات اجتماعی دانش­آموزان در مقایسه­ با گروه کنترل در پس­آزمون شده است؛ بنابراین آموزش روش ­مطالعه مبتنی بر نقشه­ ذهنی می­تواند برای پیشرفت تحصیلی درس مطالعات اجتماعی دانش­آموزان در مراکز آموزشی مورداستفاده قرار گیرد.

دانش آموزان, پیشرفت تحصیلی, روش مطالعه, مطالعات اجتماعی, نقشه ذهنی