عناصر فرهنگی و رویکرد برگردان فارسی و آلمانی آنها درمجموعه پنج جلدی از جف کینی

عناصر وابسته به فرهنگ از عناصر بسیار مهم در انواع ژانرهای ادبی از جمله ژانر داستانی به شمار می روند. در این میان ادبیات کودک و نوجوان از این قاعده مستثنی نیست. با استناد به آنتونینی و چیارو (۲۰۰۵)، ده حوزه وابسته به عناصر فرهنگی زبانی وجود دارند. در این مقاله، نوع ترجمه این حوزه های فرهنگ با استناد به هفت راهکار ایویر (۱۹۸۷) برای ترجمه عناصر فرهنگی در مجموعه پنج جلدی برای مخاطب نوجوان به نام «خاطرات یک دست و پاچلفتی» و یا «خاطرات یک بی عرضه» و ترجمه فارسی و آلمانی این پنج اثر بررسی می شود. بدین منظور بر اساس تقسیم بندی آنتونینی و چیارو، ابتدا معادلهای انگلیسی عناصر فرهنگی (مانند تحصیلات، مواد غذایی، گردش و سرگرمی و ....) در نسخه انگلیسی کتاب ها یافت شد و سپس با معادل های فارسی و آلمانی نسخه های ترجمه شده مقایسه شد و نوع راهکار ترجمه ای برای عناصر نیز مشخص گردید. در انتها با نتایج حاصل شده تعیین شد که کدام زبان (فارسی و آلمانی) بیشتر از رویکرد بومی سازی و یا بیگانه سازی (ونوتی، ۱۹۹۵) استفاده کرده است. مطالعه فوق از نوع کیفی-کمی است. نتایج این مطالعه نشان داد که راهکار «جایگزینی» بیشترین بسامد و راهکارهای «اضافه کردن» و «تعریف» کمترین بسامد را در این پنج اثر ترجمه شده دارا هستند. همچنین در ترجمه فارسی رویکرد مترجمان بیشتر بیگانه سازی بوده است. این در حالیست که رویکرد مترجمان آلمانی بومی سازی بوده است.

Keywords:

ترجمه عناصر فرهنگی , جایگزینی , بومی سازی , بیگانه سازی , مخاطب نوجوان