جبرییل واحدی - گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تبریز
محمد قهرمان زاده - گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تبریز

چکیدهدستیابی به رشد اقتصادی پایدار از اصلی ترین اهداف کشورهای جهان است. یکی از عوامل مهم و موثر بر تدوام رشد اقتصادی تقویت توان صادراتی و حضور فعال در بازارهای جهانی می باشد. نظر به اینکه شاخص رفاه لگاتوم به عنوان معیاری از توان رقابت کشورها در اقتصاد جهانی شناخته می شود، لذا مطالعه حاضر با هدف تحلیل اثر تغییر رتبه ایران در شاخص رفاه لگاتوم بر میزان صادرات ماشین آلات و ادوات کشاورزی ایران انجام پذیرفت. بدین منظور اطلاعات میزان صادرات ماشین آلات و ادوات کشاورزی ایران به ۱۴ کشور شریک عمده تجاری به همراه سایر متغیرهای مورد نیاز در بازه زمانی سال های ۹۹-۱۳۹۵ جمع آوری گردید. بر اساس آخرین رتبه بندی موسسه لگاتوم در سال ۲۰۲۰، رتبه ایران از نظر شاخص رفاه لگاتوم در میان ۱۶۷ کشور، ۱۲۰ می باشد. نتایج برآورد الگوی جاذبه حاکی از آن بود که نزول رتبه ایران در شاخص رفاه لگاتوم دارای بیشترین اثر منفی و عضویت ایران در موافقت نامه های تجاری با سایر کشورها دارای بیشترین اثر مثبت بر صادرات ماشین آلات و ادوات کشاورزی ایران می باشد. تولید ناخالص داخلی شرکای تجاری (۷۲/۰) و نرخ مبادله واقعی ارز (۲۲/۰) بر میزان صادرات ایران اثر مثبت و سرانه تولید ناخالص داخلی کشورهای شریک تجاری (۷۹/۱-) و میزان فاصله جغرافیایی (۶۵/۰-) اثر منفی بر آن دارد. بر اساس یافته های حاصل از این مطالعه پیشنهاد می شود به منظور تقویت صادرات و تحقق رشد اقتصادی پایدار، تمهیدات و سیاست گذاری های لازم به منظور ارتقای جایگاه ایران در زیرشاخص های مختلف شاخص رفاه لگاتوم بویژه زیرشاخص-های با ماهیت اقتصادی که از وضعیت مناسبی نیز برخوردار نمی باشند، اجرا گردد.

الگوی جاذبه, شاخص رفاه لگاتوم, صادرات, ماشین آلات و ادوات کشاورزی